ឃ្លោកលិច អំបែងអណ្តែត!

ឃ្លោកលិច អំបែងអណ្តែតៈ ជាធម្មតាផ្លែឃ្លោកតែងអណ្តែត រីឯចំណែកអំបែងតែងតែលិចទៅបាតស្ទឹង ។ ផ្លែឃ្លោកមាន សាច់ពេញ ចំណែកអំបែងវិញប្រហោងក្នុង និងបាក់បែកធ្លុះធ្លាយប្រែះឆាជាអន្លើៗ ។

ចំណែកផ្លែឃ្លោកដែលមានសាច់នេះ គឺសំដៅយកមនុស្សអ្នកមានទ្រព្យសម្បត្តិស្តុកស្តម និង បណ្តាសក្តិធំៗ ចំណែកអំបែងវិញ គឺសំដៅទៅលើពួកអ្នកមានឋានៈថយថោក ។ តាមធម្មតាអ្នកមានភោគសម្បត្តិ ឬអ្នក មានយសសក្តិ តែងអណ្តែត គឺមានមុខមាត់ខ្ពង់ខ្ពស់ធំដុំ ចំណែកអ្នកក្រអ្នកតូចតាចវិញ ក៏លិចបាត់គ្មាន មុខមាត់និងគេទេ ។

សុភាសិតពោលថាៈ  “ឃ្លោកលិច” “អំបែងអណ្តែត” វិញ ព្រោះឋានៈរបស់មនុស្សរបស់រដ្ឋនិមួយៗ តែងភាន់ ប្រែមិនដែល ទៀងទាត់ជាដរាប ។ ដូចយ៉ាងអ្នកមានធ្លាក់ជាក្រ អ្នកក្រខ្សត់ឡើងជាមាន ដោយហេតុផ្សេងៗ ជាបច្ច័យ ។ មានប្រទេសខ្លះ ដែលធ្លាប់តែ “អណ្តែត” រុងរឿងមកយូរហើយ ក៏ស្រាប់តែធ្លាក់ចុះអាប់មុខមាត់ ទៅជាប្រទេសមួយយ៉ាងខ្សត់ខ្សោយអន់ថយ ទៅជាអាណានិគមរបស់គេក៏សឹងមាន ។ ផ្ទុយពីនេះទៅវិញ ប្រទេសខ្លះដែល “លិច” កប់បាត់ស្ទើររលត់ឈ្មោះ ដោយការ ជិះជាន់នៃប្រទេសដទៃនោះ ថ្ងៃណាមួយក៏ ស្រាប់តែផុស “អណ្តែត” ឡើង ដូចយើងធ្លាប់បានឃើញស្រាប់មកហើយដែរ ។ អ្នកខ្លះជាចៅហ្វាយនាយគេ តែត្រឡប់ទៅជាធ្លាក់ក្រ ដោយសារវាសនារបស់ខ្លួន ហើយចំណែកឯបាវព្រាវវិញខ្លះ កាលពីដើមជាអ្នក បំរើគេ ស្រាប់តែរួចទៅជាអ្នកជា ហើយបើខំរកស៊ីព្រមទាំងភ័ពវាសនាល្អមកផ្សំផង ឬក៏ដោយសេចក្តីជ្រោម ជ្រែងពីអ្នកដទៃផងនោះ ក៏ “អណ្តែត” ឡើងទៅជាអ្នកមានទ្រព្យសម្បត្តិស្តុកស្តម្ភទៅវិញ .

បើព្រៀបធៀបសព្វថ្ងៃនេះ មានមនុស្សច្រើណាស់ ដែលធ្លាប់ជាក្ររហេមរហាម បែរទៅជាមានយសសក្តិ មុខមាត់ធំដុំហិមា និង ទ្រព្យសម្បត្តិស្តុកស្តម្ភ លុយកាក់ប្រាក់កាសចាយមិនអស់ ។ ហើយអ្នកធ្លាប់មាន បុណ្យសក្តិធំទ្រនំខ្ពស់ និង មានមាស ប្រាក់លុយកាក់ប្រាក់កាសចាយមិនអស់ពីដើមមកខ្លះ បានធ្លាក់ខ្លួនក្រ រហេមរហាមអស់ដីធ្លីផ្ទះសម្បែងក៏មាន ៕៚…

គោដំបៅខ្នង ក្អែកហើររំលង រំសាយកន្ទុយ!

ដើម្បីធ្វើឱ្យយើងចេះសង្កេតលក្ខណៈរបស់មនុស្សទុជន ដែលតែងតែប្រើអាកប្បកិរិយាផ្សេងៗ ដើម្បីលាក់ ពុតត្បុតរបស់ខ្លួន បុរាណបណ្ឌិតបានចងក្រងជាសុភាសិតមកថា “គោដំបៅខ្នង ក្អែកហើររំលង រំសាយ កន្ទុយ ឬ បក់កន្ទុយ” ។

កាលបើមានដំបៅខ្នងហើយ គោតែងស្រៀវជានិច្ច ខ្លាចក្រែងក្អែកមកទំចឹកចោះ ម្លោះហើយ កាលបើឃើញ ក្អែកហើររំលងពីលើក៏តាំង “រំសាយកន្ទុយ ឬបក់កន្ទុយ” គឺលើកកន្ទុយគ្រវីក្រវាត់ចុះឡើង ដើម្បីការរារាំង ការពារបិទបាំងដំបៅ មិនឱ្យក្អែកចុះទំលើខ្នងវាឡើយ ។

អត្ថន័យរបស់សុភាសិតសំដៅទៅលើ៖

ក).  ជនណាដែលបានប្រព្រឹត្តបទអាក្រក់ ឬ មានកំហុសអ្វីមួយ តែងតែខំបិទបាំងនូវអំពើដ៏លាមកទាំងឡាយ របស់ខ្លួន ដើម្បីជៀសវាងការនិន្ទារដៀមដាមនូវកំហុសរបស់គេ ។ តែបើគាប់ជួនជាមានសត្វក្អែកហើររំលង កំហុសខ្លួន ពោលគឺ មានពាក្យណាមួយដែលនិយាយទៅហើយ ដែលមានទំនងទាក់ទងនឹងរឿងរ៉ាវដែលខ្លួន លាក់លៀមនោះ អ្នកនោះឯងរមែងតែងតែស្រៀវរអៀសខ្លួនជានិច្ច គឺមានប្រើអាការផ្សេងៗដូចជាខំនិយាយ ពង្វាងបង្វែរកែសេចក្តីឱ្យបានល្អដល់ខ្លួន ដើម្បីកុំឱ្យប៉ះពាល់រឿងអាស្រូវរបស់ខ្លួន ហើយកុំឱ្យគេសង្ស័យថា ខ្លួនមានកំហុសនោះឡើយ ។ ហើយសត្វតោក៏ដូច្នោះដែរ វាខំរំសាយកន្ទុយរារាំងកុំឱ្យសត្វក្អែកមកទំចិក ចោះដំបៅវាដែរ ។

ខ).  ក្នុងបញ្ហានេះ គេអាចយល់បានថា៖ ក្អែកជាសត្វតែងតែស្វះស្វែងរកចោះចិកដំបៅ ឬ គំរង់ កាលបើ វាឃើញគោ រំសាយកន្ទុយហើយ គឺវាអាចដឹងភ្លាមថា គោបានដំបៅច្បាស់ណាស់ ។ សត្វក្អែកគេអាចប្រៀប ធៀបទៅនឹងភ្នាក់ងារ នៃក្រុមសើបអង្កេតរកពួកទុជ៌ន ។ ពួកទុជ៌ននេះ ដោយខ្លួនឯងជាអ្នកមានដំបៅ ឬទោសកំហុសស្រេចទៅហើយនោះ ក៏តែងតែប្រើអាកប្បកិរិយាផ្សេងៗការពារនូវទង្វើររបស់ខ្លួនជានិច្ច ។ ក្នុងការដើម្បីបិទបាំងនូវកំហុសរបស់ខ្លួន គេអាចយល់បានថា បានប្រើអាកប្បកិរិយាលាក់ដំបៅឬកំហុស របស់ខ្លួនពិតប្រាកដណាស់ ។ ដូច្នេះគេនឹងអាចយល់បាន ដោយងាយថា ពពួកគោដំបៅខ្នង ឬ ពពួកមនុស្ស លាក់បាំងនូវកំហុសរបស់ខ្លួន ។

ឧទាហរណ៍៖

មានភរិយាមន្រ្តីម្នាក់ តែងលួចលាក់រឿងលេងល្បែងបៀរ នៅក្បែរផ្ទះរបស់ខ្លួន ជារៀងរាល់ថ្ងៃនៅពេលដែល ប្តីចេញទៅធ្វើការ ។ ថ្ងៃមួយ មានភ្ញៀវជាមិត្រភគ្រម្នាក់បានមកលេងផ្ទះ ហើយក៏បាននិយាយលេងពីនេះពី នោះ ក៏ស្រាប់តែធ្លាក់ដល់សម្តីមួយថា “ខ្ញុំឮគេថានៅជិតផ្ទះលោកមានគេលេងល្បែងបៀរច្រើនផង ។ ខ្ញុំកោតសរសើរហើយ គេអាចនាំគ្នាអង្គុយ លេងវាល់ៗល្ងាចបាន មិនចេះឈឺខ្នងឈឺចង្កេះសោះ” ។ រីឯភរិយាមន្ត្រីនោះ ក៏រអៀសខ្លួន ព្រោះមានដំបៅឬកំហុសលេង ល្បែងបៀរនោះផង ក៏តាំងឆ្លើយតបមក ភ្លាមៗពីផ្ទះបាយមកថា “យី, លោកបានដំណឹងមកពីណា ថានៅជិតកន្លែងនេះ មានគេលេងបៀរម្តេច ក៏ខ្ញុំនៅជិតនេះមិនដឹង នរណាអើយចេះតែនិយាយផ្តេសផ្តាស សំអុយឈ្មោះគេមែន!”  នេះហើយ ជាសំដី ស្រីអ្នកលេងល្បែងដែលរអៀសខ្លួន ។ ការរំសាយកន្ទុយ បានបិទបាំងរារាំងការពារ នូវកំហុសកុំឱ្យគេដឹង ថាខ្លួនជាអ្នកលេងល្បែង ។ ជាឧទាហរណ៍នេះ ចង់បញ្ជាក់ឱ្យមានការសិក្សារៀន សង្កេតរកសេចក្តីពិតថា អ្នកដែលធ្លាប់បាន ប្រព្រឹត្តបទល្មើស ឬមានកំហុសអ្វីមួយ មិនងាយនឹងអាចលាក់លៀមបាននូវកំហុស របស់ខ្លួនដោយស្រួលឡើយ ៕៚

តើអ្វីទៅដែលហៅថាពលរដ្ឋ និង ពលរដ្ឋមានករណីកិច្ចយ៉ាងណាខ្លះ ?

ពលរដ្ឋគឺជាសមាជិករបស់រដ្ឋ ឬ ប្រទេសនិមួយៗ ឧទាហរណ៍៖ ដូចជានៅក្នុងប្រទេសខ្មែរ ជាតិខ្មែរ និង ជនដែលរាប់ជាខ្មែរ ដូចជាចាមនិងគួយជាដើម ហើយនិងជនខ្លះដែលផ្លាស់សញ្ជាតិជាខ្មែរ ជាពលរដ្ឋខ្មែរ ។ ឯជនបរទេសដែលនៅក្នុងព្រះរាជា ណាចក្រខ្មែរ ដូចជាចិន យួន ក្លិង្គ មិនមែនជាពលរដ្ឋខ្មែរទេ ។ ជនទាំងនេះគ្មានសិទ្ធិពេញដូចខ្មែរទេ និង គ្មានសិទ្ធិបោះឆ្នោត ជ្រើសតាំងអ្នកតំណាងរាស្រ្តខ្មែរទេ ។

ម្យ៉ាងទៀតពាក្យពលរដ្ឋបានសេចក្តីថា “កម្លាំងរបស់ប្រទេស” ព្រោះប្រទេសនិមួយៗ ដែលរុងរឿងរស់រាន មានជីវិត ក៏អាស្រ័យនូវសមាជិករបស់ប្រទេសនោះឯង ។ ពលរដ្ឋគឺជនដែលមានសិទ្ធិពេញទី ហើយបើមាន សិទ្ធិហើយនោះ ក៏ត្រូវមានករណីកិច្ចដូចតទៅ៖

១_ ពលរដ្ឋត្រូវមានចិត្តចង់ដឹងចង់ស្គាល់នូវកិច្ចការជាសាធារណៈទាំងឡាយ ដូចជាវិបត្តិដែលកើតមានក្នុង ប្រទេសរបស់ខ្លួន និង ព្រឹត្តិការណ៍ផ្សេងៗដែលផ្ទុះឡើងក្នុងសាកលលោកផងដែរ ។ ពលរដ្ឋត្រូវឆ្លៀតឱកាស អានពត៌មាន ស្តាប់វិទ្យុ និង ការឃសនាផ្សព្វផ្សាយផ្សេងៗ ដែលជាប្រទីបបំភ្លឺផ្លូវឱ្យដឹងការងាររាក់ជ្រៅសព្វ យ៉ាង ។ ពលរដ្ឋត្រូវដឹងឱ្យបានច្បាស់នូវ ដំណើរការនយោបាយ ឬ គោលនយោបាយ ដែលមាននៅក្នុង រដ្ឋាភិបាលរបស់ប្រទេសខ្លួន ហើយដែលប្រើប្រាសជារៀងរាល់ថ្ងៃ ។

២_ នៅពេលដែលរដ្ឋាភិបាលកំណត់ឱ្យបោះឆ្នោត ឱ្យជ្រើសរើសតំណាងរាស្រ្តម្តងៗ នោះពលរដ្ឋត្រូវចាំ ឱ្យច្បាស់ថា អនាគត់របស់ខ្លួន និង ជីវិតនៃនគរឬប្រទេសជាតិរបស់ខ្លួន មាននៅក្នុងសន្លឹកឆ្នោតដែលខ្លួន ទំលាក់ចូលទៅក្នុងហិបឆ្នោតនោះឯង ។ ដូច្នេះមុននឹងទៅបោះឆ្នោត ពលរដ្ឋត្រូវពិនិត្យពិចារណាឱ្យបាន ច្បាស់លាស់ កុំបោះទាំងប្រថុយទាំងងងឹតងងល់ ។ ពលរដ្ឋនិមួយៗត្រូវតែបោះឆ្នោតដោយស្មោះ ដោយមាន ចិត្ត ពោពេញទៅដោយសេចក្តីសង្ឃឹមជានិច្ច ព្រោះជាករណីកិច្ចរបស់ខ្លួន ។ ទោះបីជារវល់យ៉ាងណាក៏ ដោយ ក៏ត្រូវតែឆ្លៀតឱកាសទៅបោះឆ្នោតនេះដែរ ។

៣_ ពលរដ្ឋត្រូវគោរពប្រតិបត្តិតាមច្បាប់របស់រដ្ឋជានិច្ច ហើយមិនត្រឹមតែគោរពទេ គឺត្រូវឱ្យស្គាល់ឱ្យចេះ ច្បាប់នោះផង ។ ការដែលស្គាល់ដែលចេះច្បាប់អាចធ្វើឱ្យពលរដ្ឋ ជៀសវាងនូវទុក្ខទោសផ្សេងៗបាន ព្រមទាំងមិនហ៊ានពំពានច្បាប់ ឬ ធ្វើរំលោភលើសិទ្ធិសេរីភាពអ្នកដទៃផង ។

៤_ ពលរដ្ឋមានតាព្្វកិច្ចត្រូវបង់ពន្ធជូនរដ្ឋ ព្រោះរដ្ឋត្រូវការប្រាក់យកទៅចំណាយ ទៅលើផលប្រយោជន៍ សាធារណៈគ្រប់ជំពូក ដូចជា៖ សាលារៀន មន្ទីរពេទ្យ ផ្លូវថ្នល់ ស្ពាន និង អាគាររដ្ឋផ្សេងៗ ហើយនិង ប្រាក់ខែសម្រាប់បុគ្គលិកអ្នកធ្វើកិច្ច ការងាររដ្ឋទួរទៅ ឬរដ្ឋត្រូវការទិញគ្រឿងសព្វាវុធ យកមកការពារ ប្រទេសជាតិឱ្យមានសន្តិសុខ ជាដើម។ល។ ជនណាដែល គេចវៀសមិនបង់ពន្ធ នឹងទុកជាជនក្បត់ច្បាប់ ហើយ និងត្រូវរាជការផ្តន្ទាទោស ។

៥_ ពលរដ្ឋត្រូវប្តូរជីវិតបូជាជីវិត ដើម្បីប្រទេសជាតិមាតុភូមិ នៅពេលដែលប្រទេសជាតិរបស់ខ្លួនមានអាសន្ន គឺសត្រូវចង់ ទន្ទ្រានឈ្លានពាន ជាដើម ។ ដូច្នេះពលរដ្ឋទាំងប្រុស-ស្រី ត្រូវចេះវិជ្ជាទាហានឱ្យបានគ្រប់ៗគ្នា ដើម្បីជាកំផែងរារាំងការពារ តឹកដីនគររបស់ខ្លួន តាមកាលៈទេសៈដែលហុចឱ្យ ។

៦_ ពលរដ្ឋមានករណីកិច្ចដែលត្រូវតែបំពេញរាល់ៗថ្ងៃ គឺត្រូវធ្វើការងារក្នុងវិជ្ជាជីវៈរបស់ខ្លួន ដើម្បីសេចក្តី ចំរើនដល់គ្រួសារ និង នគរ ឬ ប្រទេសជាតិរបស់ខ្លួន ។ ត្រូវគ្រប់គ្រងគ្រួសារឱ្យមានសុខភាពល្អ ត្រូវដុះខាត់ ចរិយាកុលបុត្រ-កុលធីតាឱ្យបាន ហ្មត់ចត់ ដើម្បីធ្វើឱ្យពួកគេទាំងឡាយ ទៅជាពលរដ្ឋមានគុណសម្បត្តិ និង សមត្ថភាពដ៏ល្អបរិបូណ៌ ក្នុងពេលអនាគត់ ។

ជាទីចុងក្រោយ ត្រូវដឹងឱ្យច្បាស់ថា ជីវិតនគរឬប្រទេសជាតិ រំពឹងលើពលរដ្ឋខេមរៈជាតិទាំងឡាយ ពលរដ្ឋត្រូវតម្រង់ចិត្ត ប្រែគំនិតធ្វើម្តេច ឱ្យខ្លួនអញម្នាក់ៗបានពេញជា ពលរដ្ឋចេះដឹង ស្មោះត្រង់ ឧស្សាហ៍ ក្លាហាន ហើយមានចិត្តភក្តីចំពោះជាតិ មាតុភូមិ និង ព្រះរាជប្លាំង ដែលជាទីពឹងពំនាក់របស់ខ្លួន ៕

តើយុវជន-យុវនារីរៀនដើម្បីប្រយោជន៍អ្វី ?

យុវជន-យុវនារី ដែលមករៀនដើម្បី៖

ក) ជាប្រយោជន៍ដល់ខ្លួនឯង

១_ ឱ្យមានចំណេះវិជ្ជាផ្សេងៗ គឺចេះអាន និង ចេះសរសេរ

២_ ឱ្យមានប្រាជ្ញាជ្រៅជ្រះ (ឱ្យចេះស្គាល់ល្អអាក្រក់ ឱ្យចេះពិចារណារកសេចក្តីពិត គឺលែងឱ្យជឿនូវអំពើ ទាំងឡាយណា ដែលមនុស្សល្ងង់តែងជឿ) ។

៣_ ឱ្យមានកិរិយាមារយាទល្អ (ឱ្យស្គាល់ច្បាប់ចរិយាសាស្រ្ត និង ច្បាប់សុជីវធម៌ ឱ្យចេះគោរពវិន័យសាលា ដើម្បីដល់ថ្ងៃក្រោយទៅ ជាពលរដ្ឋល្អចេះគោរពច្បាប់ត្រឹមត្រូវ)។

៤_ ឱ្យមានទម្លាប់ធ្វើការងារ ដោយមានរបៀបសណ្តាប់ធ្នាប់ត្រឹមត្រូវ (មានរបៀបចែកពេលវេលាធ្វើការ ងារឱ្យបានទៀងទាត់ជាដើម) ។

៥_ ឱ្យស្គាល់របៀបនៃការរស់នៅក្នុងសង្គម (សិស្សាណាដែលស្នាក់អាស្រ័យជាមួយគ្នាក្នុងសង្គម និង អាច ពិនិត្យសង្កេតមើលនូវ កិរិយាមារយាទគ្នាឯងបានគ្រប់សព្វ គឺស្គាល់ភាពនៃមនុស្សកាចឬស្លូត ស្គាល់ភាព មនុស្សខ្ជិលឬឧស្សាហ៍ ដឹងថាកិរិយាមាយាទយ៉ាងនេះធ្វើឱ្យគេចូលចិត្ត យ៉ាងនោះធ្វើឱ្យគេជិនឆ្អន់ សារុបទៅ គឺធ្វើឱ្យចេះជៀសវាងនូវអំពើអាក្រក់ ដែលអាចហុចទុក្ខទោសឱ្យជាញឹកញយ ក្នុងដំណើរជីវភាពរបស់ មនុស្ស) ។

៦_ ឱ្យអានាគតរបស់ខ្លួនបានល្អ គឺថ្ងៃក្រោមទៅ ឱ្យមានវិជ្ជាជីវៈមួយ (ក្នុងដំណែងរាជការក្តីក្នុងកសិកម្ម ឬ ពាណិជ្ជកម្ម ឬ ឧស្សាហកម្មក្តី) ដែលអាចចញ្ចិមខ្លួនឯងបាន ដោយស្រួលហើយថ្លៃថ្នូរផង ។

ខ) ជាប្រយោជន៍ដល់គ្រួសារ

បើថ្ងៃក្រោយយុវជននេះ មានវិជ្ជាជីវៈដែលអាចចិញ្ចិមខ្លួនឯងបានដោយស្រួលហើយ គ្រួសាររបស់គេ ក៏មានមុខមាត់ ហើយពួកគេអាចរស់នៅបានដោយស្រួល ដោយសារតែគុណបំណាច់នៃចំណេះដឹងរបស់គេ ដែលគេរកបាននៅសាលានេះឯង ពីព្រោះ “ចំណេះវិជ្ជាជាស្បៀងរកកំរៃ គឺគ្មានអ្វីឱ្យមានតម្លៃជាងតម្រិះ វិជ្ជានេះឡើយ” ។

គ) ប្រយោជន៍ដល់ប្រទេសជាតិ

យុវជន-យុវនារីរៀនសព្វថ្ងៃនេះ ដើម្បីសម្រាប់ដល់ថ្ងៃក្រោយ នឹងទៅជាពលរដ្ឋខ្មែរមួយ ចេះអានចេះសរសេរ ។

_ ដែលមានប្រាជ្ញាភ្លឺថ្លា

_ ដែលមានកិរិយាមារយាទល្អ

ពោលគឺជាពលរដ្ឋមួយ ដែលមានសមត្ថភាពនិងគុណសម្ប័ទដ៏៎ល្អបរិបូណ៍ ដែលអាចទ្រទ្រង់ជាតិឱ្យថ្លៃថ្នូរ និងគាំពារកម្ពុជា ឱ្យរឹងជំហរក្នុងឋានៈ ជាប្រទេសឯករាជ្យអង្វែងតទៅអនាគតបាន ៕

ន័យនៃពាក្យមនសិការ

ក) ន័យរបស់ពាក្យ “មនសិការ” មនសិការប្រែថា “ការកំណត់ទុកក្នុងចិត្ត” ឬ “ការមិនភ្លេចខ្លួន”  បានសេចក្តីថា ការយកចិត្តទុកដាក់ មិនមានភ្លេចស្មារតី ឬ មិនមានធ្វេសប្រហែសឡើយ ។

ខ) តើគេសំគាល់មនុស្សដែលមានមនសិការដោយអ្វី ? គឺដោយអំពើដែលមនុស្សនោះ បានប្រព្រឹត្តក្នុង ការបំពេញ កិច្ចការឬការងាររបស់ខ្លួន ។

— ចេះប្រើពេលវេលាដោយទៀងទាត់

— ចេះស្រឡាញ់តែការងារណាដែលធ្វើបានល្អ

— ចេះបារម្ភជានិច្ចក្រែងមិនបានសេចក្តីចំរើនទៅអនាគត

១_ សេចក្តីទៀងទាត់

សិស្សឬភ្នាក់ងារក្នុងតំណែងរាជការណាមួយដែលមានមនសិការ តែងទៅសាលា ឬ កន្លែងធ្វើការងារមុន ម៉ោងជាដរាប ។ ការងារទាំងឡាយដែលគ្រូ ឬ នាយចៅហ្វាយចាត់ឱ្យធ្វើ សិស្សឬភ្នាក់ាងារនេះ សុទ្ធតែ ធ្វើរួចស្រេចកាលណាគេត្រួតត្រាមើល ។

ក្នុងការសង់អាគារមួយ បើកូនជាងយកចិត្តទុកដាក់មិនបង្អែបង្អង់ឱ្យខាតពេលវេលា ឬក៏អ្នករ៉ាប់រងខាង គ្រឿងសង់បញ្ជូន របស់មកឱ្យទៀងទាត់ នោះអ្នកទទួលការស្ថាបនានេះ ក៏អាចបង្ហើយផ្ទះឱ្យទាន់កំណត់ ពេលតាមកិច្ចសន្យាបាន ។

២_ សេចក្តីស្រឡាញ់ការងារដែលធ្វើបានល្អ

សិស្សមានមនសិការខ្លះ ខំផ្ចឹតផ្ចង់អក្សរពីដើមទំព័រដល់ចុងទំព័រ ហើយក៏រចនាសៀវភៅដោយអក្សរយ៉ាង វិចិត្រ ។ ភ្នាក់ងារខ្លះ បើប្រារពធ្វើការងារអ្វីមួយ ចង់ឱ្យតែការងារនោះ គាប់ភ្នែកត្រូវចិត្តអ្នកផងទាំងពួង ។ កសិករខ្លះធ្វើរង ឬ ជីករណ្តៅដាំដំណាំជាជួរយ៉ាងត្រង់ ដើម្បីឱ្យគាប់ភ្នែកអ្នកដទៃ ។ ជាងឈើខ្លះខំផ្ចិតផ្ចង់ ការងាររបស់ខ្លួន ឱ្យវត្ថុដែលធ្វើនោះត្រូវចំណុចចិត្តអ្នកទិញ ។

គេគ្រាន់តែក្រឡេកមើលសាច់ការដែលអ្នកទាំងនេះធ្វើ គេអាចដឹងថាអ្នកទាំងនេះចេះស្រឡាញ់ការងារ របស់ខ្លួន ពោលគឺធ្វើការដោយមានមនសិការនេះឯង ។

៣_ សេចក្តីបារម្ភកែ្រងមិនបានចំរើនទៅអនាគត

សិស្សឬភ្នាក់ងារ ឬ កម្មករដែលមានមនសិការ ចង់ឱ្យតែបំណងណាមួយរបស់ខ្លួន ឱ្យបានសម្រេចដូចចិត្ត ។ លុះបំណងនេះ បានសម្រេចហើយ អ្នកទាំងនេះក៏នឹកឃើញបំណងអ្វីដែលប្លែកទៅទៀត ហើយចង់ឱ្យ បំណងលើកក្រោយនេះ បានលទ្ធផលល្អលើសដើមទៅទៀត ការដែលចង់ឱ្យសេចក្តីបំណងទាំងឡាយ នេះបានល្អឡឿងៗ កឺមិនមែនដោយសេចក្តីលោភ ឬ ប្រកួតចង់យកឈ្នះចាញ់ ដើម្បីបន្តុះបង្អាប់ អ្នកដទៃនោះទេ គឺប្រាថ្នាចង់ឱ្យតែចំណេះវិជ្ជានិងវិជ្ជាជីវៈ របស់ខ្លូួនបានចំរើនជាលំដាប់តទៅ ។

៤_ សេចក្តីបញ្ចប់

ដែលហៅថាសិស្សមានមនសិការនោះ មិនមែនសំដៅយកតែសិស្សណា ដែលរៀនពូកែឆើតដាច់គេក្នុង ថ្នាក់នោះទេ ។ បើទុកជាសិស្សណាមួយរៀនអន់ជាងគេ ក៏ប៉ុន្តែយកចិត្តទុកដាក់ ដោយកាន់សេចក្តីទៀតទាត់ ដោយចេះស្រឡាញ់ការងារ របស់ខ្លួននោះ ហើយចេះព្រួយបារម្ភជានិច្ច ដោយខ្លាចក្រែងមិនបានចំរើន ទៅអនាគត សិស្សនេះក៏សន្មតថា មានមនសិការដែរ ។ គេសង្កេតឃើញថា មនុស្សគ្រប់ឋានៈក្នុងលោកនេះ ឱ្យតែខំយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងវិជ្ជាជីវៈរបស់ខ្លួនហើយ កម្រនឹងធ្លាក់ខ្លួនទៅក្នុងហិនភាពបានឡើយ ។

 

 

មន្ត្រី​បក្ស​ប្រឆាំង៖ បង្គោល​ព្រំដែន​កម្ពុជា-ថៃ​ភាគ​ច្រើន​មិន​មែន​ជា​បង្គោល​ចាស់

មន្ត្រី​បក្ស​ប្រឆាំង៖ បង្គោល​ព្រំដែន​កម្ពុជា-ថៃ​ភាគ​ច្រើន​មិន​មែន​ជា​បង្គោល​ចាស់.

សម្រស់​កោះ​ត្រល់

សម្រស់​កោះ​ត្រល់.

តើអ្នកជាតិនិយមនឹងអាណានិគមនិយម ខុសគ្នាយ៉ាងណា ?

រូបភាពខាងលើ ជាគំនិតរបស់អ្នកជាតិនិយម !!

អ្នកជាតិនិយម នឹង អ្នកអាណានិគមនិយម អាចធ្វើឱ្យប្រទេសជាតិរីកចម្រើនថ្លៃថ្លា និង អន្តរាយថោក ទាបបាន ស្មើនឹងភាសិតរបស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធចែងថា កម្មំ សត្តេ វិភជ្ជតិ ហីណប្បណី តតាយ គឺកម្មតែង ចែកសត្វ ឱ្យថោកទាប និងថ្លៃថ្លា ។

អ្នកជាតិនិយម គេស្រឡាញ់ជាតិ ស្រឡាញ់សាសនា ស្រឡាញ់ប្រជាជនរបស់គេ ស្មើនឹងដួងជីវិតរបស់ គេ គឺគេធ្វើអ្វីៗ ដើម្បីជាតិ ដើម្បិសាសនា និង ដើម្បីប្រជាពលរដ្ឋរបស់គេ ។ និយាយឱ្យចំដូច ស្តេចខ្មែរ គ្រងរាជ្យ ជំនាន់ដើម នាកាលសម័យអង្គរជាដើម គឺព្រះអង្គធ្វើអ្វីៗ ដើម្បីជាតិ ដើម្បីសាសនា និង ដើម្បីប្រជារាស្រ្តរបស់ព្រះអង្គ ។ សូមក្រឡេកមើល ស្នាព្រះហស្ថ ដែលបានបន្សល់ទុក ជាប្រាង្គប្រាសាទ រាប់រយរហូតដល់ជាងពាន់ នៅលើទឹកដីខ្មែរយើងសព្វថ្ងៃនេះ គឺមិនមានជាតិសាសន៍ណាមួយ ធ្វើដូចឡើយ គឺមានជារចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយច្បាស់លាស់ ។ ឥឡូវនេះ អ្នកល្មោភ អំណាចខ្មែរ កំពុងតែដណ្តើមគ្នា ចែកគ្នា ក្រេបជញ្ជក់យកផលប្រយោជន៍នេះ តែរៀងៗខ្លួន ។

តែអ្នកអាណានិគមនិយម វាផ្ទុយស្រឡះ ពីអ្នកជាតិនិយម គឺពួកគេតែងតែគិតពី ផលប្រយោជន៍ខ្លួនគេ គ្រួសារគេ បក្សពួកគេជាធំ ជាចម្បង ។ តែគេមិនបានគិតគូររឿងជាតិ រឿងសាសនា រឿងប្រជាជនជាធំទេ ពីព្រោះគេគិតធ្វើយ៉ាងណា ឱ្យតែបានលុយចូលហោប៉ៅរបស់គេ ។ គេមិនបានព្រួយបារម្ភពី រឿងជាតិ រឿងសាសនា ដែលបាត់បង់យ៉ាងណានោះទេ ពីព្រោះគេយល់ឃើញថា គេអាចរស់នៅជ្រកកោណ ជាមួយប្រទេសជាតិណា ក៏បានដែរ ឱ្យតែប្រទេសជាតិនោះ ចេះជួយឧបត្ថម្ភគេ ចេះឱ្យពួកគេអាចរស់នៅ បាន ប្រកបរបររកស៊ីជាធម្មតាបាន ។ ឧទាហរណ៍ៈ ពួកគេនាំគ្នា កាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ ជីកកកាយកាប់គាស់ វត្ថុធនធានធម្មជាតិ របស់ខ្មែរ គ្មានកោតញញើតអ្វីឡើយ ។ គេមិនគិតគូពីតម្លាភាព ឬមិនតម្លាភាព ក្នុងការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិឡើយ តែធ្វើយ៉ាងណា ឱ្យបានចំណេញ បានចម្រើនលុយចូលហោប៉ៅ របស់គេ របស់គ្រួសារគេ របស់បក្សពួករបស់គេ តែប៉ុណ្ណោះ ។

នេះជាសញ្ញាមួយ ដ៌គ្រោះថ្នាក់បំផុត សម្រាប់ប្រទេសជាតិខ្មែរ បើមិនមានផែនការទប់ទល់ ទប់ស្កាត់ ឬផ្លាស់ប្តូរឱ្យបានទាន់ពេលវេលានោះទេ ។ តើទប់ទល់ ទប់ស្កាត់ ឬ ផ្លាស់ប្តូររបៀបយ៉ាងម៉េច ? គឺធ្វើអ្វីៗ ត្រូវតែមានជា រចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយ ដ៏ត្រឹមត្រូវមួយ ដើម្បីជារូបមន្ត ជាគំរូរ សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍ ក៏ដូចជាការ ស្ថាបនាកសាងប្រទេសជាតិ ឱ្យមានតម្លាភាព ក៏ដូចជាការធានានូវ ស្ថិរភាព នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌ សង្គមកិច្ច និង សន្តិសុខ សម្រាប់ប្រទេសជាតិខ្មែរជារៀងរហូតទៅ ។ បើមិនដូច្នោះទេ មិនអាចទៅណារួច ក្រៅពីការគ្រោះថ្នាក់ឡើយ ៕ល៕

ថ្ងៃបុណ្យខ្មែរឯករាជ្យ-KHMER INDEPENDENCE DAY

ព្រះបាទសម្តេចនរោត្តម សីហនុ ប្រកាសការដណ្តើម បានឯករាជ្យ ពីបារាំងសែស កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិការ ១៩៥៣។

នេះជាបុណ្យអបអរសាទរ ថ្ងៃខួបឯករាជ្យទី៦១ (១៩៥៣ – ២០១៤) ដែលដណ្តើមឯករាជ្យបាន ពីបារាំងសែស ធ្វើនៅវិមានឯករាជ្យ ទីក្រុងភ្នំពេញ រដ្ឋកម្ពុជា នាថ្ងៃអាទិត្យ ទី៩ ខែវិច្ឆិការ ឆ្នាំ២០១៤។

2014-11-09 : TVK 61st Anniversary of National Independence Day – Khmer Live TV and Radio.

Genghis Khan Tomb Has Been Discovered

The Great Man, GENGHIS KHAN

(Temujin): 1206 – 1227 Years in powers.

Mongolia: Archaeologists Unearth Tomb of Genghis Khan – See more at: http://worldnewsdailyreport.com/mongolia-archaeologists-unearth-tomb-of-genghis-khan/#sthash.CO9DOoKZ.dpuf

Öndörkhaan| Construction workers employed in road building near the Onon River in the Khentii province of Mongolia, have discovered a mass grave containing the remains of many dozens of human corpses lying upon a large rudimentary stone structure. Forensic experts and archaeologists were called on the site, which was revealed to be a Mongolian royal tomb from the 13th century that the scientists believe to be Genghis Khan’s. – See more at: http://worldnewsdailyreport.com/mongolia-archaeologists-unearth-tomb-of-genghis-khan/#sthash.CO9DOoKZ.dpuf.

The team of scientists affiliated with the University of Beijing, has concluded that the numerous skeletons buried on top of the structure were most likely the slaves who built it and who were then massacred to keep the secret of the location. The remains of twelve horses were also found on the site, certainly sacrificed to accompany the Great Khan in death.

The content of the tomb was scattered and badly deteriorated, presumably due to the fact that the site was located beneath the river bed for hundreds of years, until the course of the Onon river changed in the 18th century. The remains of a tall male and sixteen female skeletons were identified among hundreds of gold and silver artefacts and thousands of coins. The women are presumed to have been wives and concubines of the leader, who were killed to accompany the warlord in the afterlife.

The amount of treasure and the number of sacrificed animals and people, have immediately led the archaeologists to consider that the site was certainly the burial site of a really powerful Mongol warlord. After realizing an extensive set of tests and analysis, they were able to confirm that the body belonged to a man aged between 60 and 75, who died between 1215 and 1235 AD. Both the age, the date, the location and the opulence of the site seem to confirm that the tomb does indeed belong to Genghis Khan.

The incontestable historical importance of Genghis Khan makes this new discovery one of the most important in the history of archaeology.  Born Temüjin (which means “of iron”), he was the founder and Great Khan (emperor) of the Mongol Empire, which became the largest contiguous empire in history after his demise.  He is known for uniting the warring tribes of Mongolia and merging them into one before launching a series of military campaigns in China, Central Asia, the Middle East and even Eastern Europe. He conquered more than 31 million square kilometers of land during his lifetime.

His legacy has taken many forms besides his conquest and can still be found today, making him one of the most influential men in the history of mankind. He connected the East and the West through the creation of the Silk Route, a trade route that would become and remain for centuries, the main network of trade and cultural transmission in Eurasia, opening long-distance, political and economic interactions between the civilizations.

Genghis Khan also has an incredible number of descendants, as some genetic studies have shown that he could be the direct ancestor of 1 human out every 200 who are alive today. In Mongolia alone as many as 200,000 of the country’s 2 million people could be Genghis Khan descendants.

– See more at: http://worldnewsdailyreport.com/mongolia-archaeologists-unearth-tomb-of-genghis-khan/#sthash.CO9DOo KZ.dpuf

និន្នាការនយោបាយនិយម!

លោក អៀវ កើស 1905-1950

លោកអៀវកើសជាអតីតប្រធានរដ្ឋសភា ជាអគ្គលេខាធិការគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ និងជាអ្នកទាមទារ ឯករាជ្យពីបារាំងដ៏ស្វិតស្វាញម្នាក់។ គាត់ជាអ្នកប្រជាធិបតេយ្យចាស់ទុំមួយរូបបន្ទាប់ពីទ្រង់ស៊ីសុវត្ថិយុត្តិ វង្ស។ គាត់ត្រូវបានគេបោកគ្រាប់បែកសម្លាប់នៅភ្នំពេញ ក្នុងឆ្នាំ១៩៥០។ បន្ទាប់ពីមរណភាពរបស់គាត់ គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ ត្រូវរលាយបន្តិចម្តងៗ រហូតដល់បាត់ស្រមោលចេញពីពិភពនយោបាយនៅ ក្នុងស្រុកខ្មែរអំឡុងពាក់កណ្តាលទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៥០។

អ្នកប្រជាធិបតេយ្យនាសម័យនោះ មានវាសនាមិនសូវខុសពីសព្វថ្ងៃនេះទេ គឺត្រូវគេគំរាមកំហែង កាប់ សម្លាប់ចាប់ដាក់គុក ហើយនៅពេលយុទ្ធនាការឃោសនារកសម្លេងឆ្នោត ត្រូវគេយកធុងឬប៉ោតមកវាយ បំពងសម្លេងរំខាន ធ្វើយ៉ាងណាឲ្យតែអាចបំបាត់សម្លេងអ្នកប្រជាធិបតេយ្យបាន គឺដូចសព្វថ្ងៃនេះអ៊ីចឹង។

សព្វថ្ងៃនេះឈ្មោះលោក អៀវ កើស គ្មាននរណាម្នាក់រំលឹកទេ គាត់ស្ទើរបាត់ឈ្មោះទៅហើយ មានតែពត៌ មានតិចតួចប៉ុណ្ណោះតាមរយៈសៀវភៅមួយចំនួន ដែលបោះពុម្ពក្នុងអំឡុងឆ្នាំ ១៩៧០-១៩៧៥៕

នរោត្តម សីហនុ (១៩២២ – ២០១២) រាជានិយមអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ

នេះមកពីមនុស្សមិនបានយល់ច្បាស់ ឬ មិនបានជឿនូវអ្វីជាលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដ។ ដូច្នេះពួកគេ មិនបានឱ្យតម្លៃនូវលទ្ធិនេះទេ ហើយមនុស្សអ្នកតស៊ូ ដើម្បីលទ្ធិនេះក៏មិនសូវមានគេយកចិត្តទុកដាក់គោរព បូជាដែរ។ តែគេបានជឿនូវលទ្ធិបុគ្គលនិយមជាធំ។ ដូចជារបបរាជានិយម និង របបផ្តាច់ការនិយម។ តែក្រោយមកយើងឃើញមានការកែរលំអរជាបណ្តើរៗ ដូចរបបសង្គមរាស្រ្តនិយម ឬ របបរាជានិយម អាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលយក ច្បាប់ជាធំ។

តែអ្នកនយោបាយមួយចំនួនមិនទទួលស្គាល់ទេ តែបែរជាធ្វើចលនាទម្លាក់ទៅវិញ។ តើរឿងនេះមកពីមូល ហេតុអ្វី? គឺមកពីតែមូលហេតុ មាននិន្នាការនយោបាយខុសគ្នា តែមិនមែនមកពីមិនស្រឡាញ់ ឬ ស្អប់ របបប្រជាធិបតេយ្យនោះទេ។ ដូចរបបសាធារណរដ្ឋនិយម ប្រកាន់ប្រជាធិបតេយ្យដែរ តែលទ្ធិប្រជាធិប តេយ្យសេរីនិយម។

តែរបបខ្មែរក្រហមឬកុម្មុយនិយម ស្រឡាញ់ប្រជាធិបតេយ្យចាត់តាំងនិយម ឬអាចហៅបានថាជារបប ផ្តាច់ការនិយម។ ដែលមាន កំពុងតែប្រើរហូតដល់សព្វថ្ងៃនេះ។ របបនេះយកបុគ្គលជាធំ តែយកលេស ប្រជាធិបតេយ្យមកដើរតួបំភាន់ភ្នែក។ ហើយប្រទេសមួយ ចំនួនធំក្នុងលោក ដែលកំពុងតែរង្គ្រោះគឺ ដោយសារបបប្រជាធិបតេយ្យបុគ្គលនិយមនេះហើយ។

ហើយជារបបដ៏គ្រោះថ្នាក់បំផុត ដូចប្រទេសជាតិខ្មែរសព្វថ្ងៃនេះជាដើម ពីព្រោះថាសត្រូវដែលគេចង់ ជ្រៀតជ្រេក ឬ ត្រួតត្រាខ្មែរ គេតែងតែជួយផ្គត់ផ្គង់ទំនុកបំរុង របបនេះជានិច្ច ដើម្បីគេងាយស្រួលធ្វើចលនា និងបញ្ចូលគ្នាគេឱ្យមករស់នៅ ដើម្បីគាំទ្រនូវរបបនេះ។ ពីព្រោះអ្នកដឹកនាំរបបនេះ ត្រូវការឱ្យពួកគេជួយ ដើម្បីបន្តរតំណែងឬបន្តរអំណាចរបស់ខ្លួនតទៅទៀត។

តើរបបនេះចំណេញអ្វី និងចំណេញអ្នកណា? ដូចដឹងស្រាប់ហើយ យ៉ាងម៉េចដែលគេហៅថាបុគ្គល និយម។ បុគ្គលនិយមគឺគ្រួសារនិយម បក្សពួកនិយម ដូចប្រទេសខ្មែរសព្វថ្ងៃ តើប្រជាពលរដ្ឋ និង ប្រទេសជាតិរង្គ្រោះយ៉ាងណា? គឺរបបនេះអត់ខ្វល់ខ្វាយទេ។ គឺគេខ្វល់ខ្វាយតែផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន ផ្ទាល់គ្រួសារ និង ផ្ទាល់បក្សពួកគេតែប៉ុណ្ណោះ ។ ចូរចាំស្តាប់ការបកស្រាយអំពើបញ្ហាការប្រព្រឹត្តអំពើ ពុករលួយវាមានការពាក់ពាន់គ្នាយ៉ាងម៉េច៕៚…

ច្បាប់ចាប់ចងអ្នកទោសឬអ្នកប្រព្រឹត្តបទល្មើសទួទៅ

ចូរសិក្សាស្វែងយល់ និង ព្រៀបធៀបច្បាប់ចាប់អ្នកទោស ឬ អ្នកប្រព្រឹត្តបទល្មើសទួទៅ របស់សហរដ្ឋ អាមេរិក និង ច្បាប់របស់ខ្មែរយើង។ តែអាត្មាពុំមានច្បាប់អត់មានច្បាប់ ចាប់ចងអ្នកទោស ឬ អ្នកប្រព្រឹត្ត បទល្មើសនៅស្រុកខ្មែរទេ។ បើអស់លោកអ្នកមាន ច្បាប់ចាប់ចងអ្នកទោសរបស់ខ្មែរ សូមយកមកចែក រំលែកនិងបង្ហាញ ចែកគ្នាមើលផង។ និងដើម្បីពិចារណា វិភាគ ជជែកវែកញែក រកហេតុផល និង ឫសគល់។ សូមអរគុណទុកជាមុន!

ខាងក្រោមនេះជាច្បាប់ចាប់ចងអ្នកទោស របស់អាមេរិកាំង៖

បញ្ហាយួនធ្វើផ្លូវរំលោភចូលជ្រៅក្នុងដែនដីកម្ពុជា

បក្សប្រឆាំងនិងបក្សកាន់អំណាចយល់ស្របគ្នាថាវៀតណាមកំពុងធ្វើផ្លូវរំលោភយកដីខ្មែរនៅខេត្តមណ្ឌលគិរី

សំគាល់៖ រឿងនេះវាស្តែងពេក ហើយយួនយកច្រើនពេក ដែលពួកស៊ីភីភីមិនអាចប្រកែកបាន ដូច្នេះមានតែ យល់ស្រប។

ថ្ងៃសុក្រ ទី17 តុលា 2014, 02:35 PM
តំណាងរាស្ត្របក្សប្រឆាំងនិងបក្សកាន់អំណាច អះអាងប្រហាក់ប្រហែលគ្នា ថាវៀតណាម កំពុងធ្វើផ្លូវ មួយកន្លែងចម្ងាយប្រហែល៤០ គីឡូម៉ែត្រ រំលោភចូលដីខ្មែរនៅខេត្តមណ្ឌលគិរី បំពានលើសន្ធិសញ្ញា បំពេញបន្ថែមឆ្នាំ២០០៥។ តំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក ម៉ៅ មុនីវណ្ណ បានធ្វើលិខិតផ្លូវការ ទៅប្រធានរដ្ឋសភាលោកហេង សំរិន ឲ្យកោះហៅនាយករដ្ឋមន្ត្រីចូលបំភ្លឺក្នុងសភា ដើម្បីសួរ ដេញដោលពី បូរណភាពទឹកដីរវាងប្រទេសកម្ពុជា និងវៀតណាម។

លោក ម៉ៅ មុនីវណ្ណ ឲ្យVODដឹងនៅថ្ងៃសុក្រនេះថា នៅពេលថ្មីៗនេះ លោកបានចុះទៅពិនិត្យតំបន់មួយ កន្លែងនៅខេត្តមណ្ឌលគិរី បានរកឃើញថា វៀតណាមបានធ្វើផ្លូវកៅស៊ូរំលោភចូលទឹកដីខ្មែរត្រង់ចំណុច ដាក់ដាំក្នុងស្រុកអូររាំង ខេត្តមណ្ឌលគិរីចម្ងាយ ប្រមាណ៤០គីឡូម៉ែត្រ ។មន្ត្រីបក្សប្រឆាំងរូបនោះ ឲ្យដឹង ទៀតថា ក្រោមហេតុផលនេះ តំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បាន សម្រេចកោះអញ្ជើញនាយករដ្ឋ មន្ត្រីមកសួរដេញដោលក្នុងសភា។

ប្រធានគណៈកម្មការព្រំដែនកម្ពុជា លោក វ៉ា គឹមហុង ទទួលស្គាល់ថា វៀតណាមពិតជាកំពុងធ្វើផ្លូវនៅ តំបន់នេះដោយមិនទទួលយក ការស្នើសុំរបស់កម្ពុជាទេ។ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលរូបនោះឲ្យទៀតថាទង្វើនេះ វៀតណាមហាក់បំពាន លើស្មារតីនៃសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ២០០៥ ដែលបញ្ជាក់ច្បាស់ថា បន្ទាត់ព្រំ ដែនមិនទាន់ឯកភាពគ្នាត្រូវរក្សាឲ្យនៅដដែល។

លោកវ៉ា គឹមហុង ឲ្យដឹងទៀតថា មួយវិញទៀត ការធ្វើផ្លូវនេះ វៀតណាមក៏មិនគោរពនូវ សេចក្តីថ្លែងការណ៍ រួមឆ្នាំ១៩៩៧ ដែលចុះ ហត្ថលេខាដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា និងនាយករដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាមដែលហាមធ្វើ អ្វីទាំងអស់ ធ្វើឲ្យខូចបរិស្ថាននៅតាមបណ្តេយ ព្រំដែនក្នុងករណីមិនឯកភាពគ្នា។

តាមលោក វ៉ា គឹមហុង បញ្ជាក់ថាចំណុចដាក់ដាំ ជាចំណុចខ្វែងគំនិតគ្នារវាងរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម និង កម្ពុជា ដោយលោកបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាសំអាងលើសេចក្តីសម្រេច របស់អគ្គទេសាភិបាលបារាំងឆ្នាំ១៩១៤ ថាចំណុចដាក់ដាំនៅក្នុងទឹកដីកម្ពុជា ប៉ុន្តែវៀតណាមបាន សំអាងយកគំនូសផែនទីរបស់ក្រុមភូមិសាស្ត្រ ឥណ្ឌូចិនទៅវិញដូចនេះទើបប្រទេសទាំងពីរបានព្រមព្រៀងគ្នារក្សា តំបន់នោះឲ្យ នៅដដែលសិន មិនឲ្យ ភាគីណាធ្វើអ្វីទាំងអស់(តំបន់ស)។

ប្រធានផ្នែកទំនាក់ទំនងនយោបាយ និងសន្តិភាពនៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ លោក ឯម សុវណ្ណារា មានប្រសាសន៍ថា បញ្ហា ព្រំដែនជាអាយុជីវិតជាតិ ដូចនេះរដ្ឋាភិបាលត្រូវបង្កើនធនធានមនុស្សផ្នែកជំនាញ ព្រំដែនចុះពិនិត្យជាទៀងទាត់ និងបើកទូលាយ ឲ្យពលរដ្ឋ សង្គមស៊ីវិល ព្រមទាំងបក្សប្រឆាំងបានចូលរួម ចុះពិនិត្យទាំងអស់គ្នា និងបង្ហាញជំហរទៅអង្គការសហប្រជាជាតិ ដើម្បីសហការទប់ស្កាត់ បើពិនិត្យ ឃើញថា មានការរំលោភបំពានពីប្រទេសជិតខាង។ លោកព្រមានថាបើពុំនោះទេកម្ពុជា នឹងបាត់បង់ទឹក ដីបន្ថែមទៀតទៅប្រទេសវៀតណាម ក៏ដូចជាប្រទេសថៃ។

កម្ពុជានិងវៀតណាម មានព្រំដែនជាប់គ្នាចម្ងាយជាង១២០០គីឡូម៉ែត្រ ហើយភាគីទាំងពីរគ្រោងបោះ បង្គោលព្រំដែននេះ ឲ្យចប់ក្នុង អាណត្តិទី៥នេះទាំងភាពចម្រូងចម្រាស ដោយរងការរិះគន់ពីបក្សប្រឆាំង និង សង្គមស៊ីវិល ។ប៉ុន្តែមកដល់ពេលនេះ លោកវ៉ា គឹមហុងអះអាងថា ដំណើរការបោះបង្គោល ព្រំដែននោះ សម្រេចបាន ប្រមាណជា៨០ភាគរយទៅហើយ៕

តើ​បណ្ដាញ​សង្គម​មាន​ឥទ្ធិពល​អ្វី​ខ្លះ​លើ​គណបក្ស​នយោបាយ?

ការបង្កើតគណបក្សថ្មី ឬ មិនបង្កើត ក៏មិនអាចដោះស្រាយ វិបត្តិខ្មែរបានឡើយ ពីព្រោះវាជារឿង ដដែលៗ មិនអាចកែប្រែអ្វីបាន គឺថ្មីតែបក្ស ហើយមនុស្សមិនប្រាកដថាថ្មីដែរ ពីព្រោះគំនិត ឬ ផ្នត់គំនិតអ្នក នយោបាយ និង រចនាសម្ព័ន្តនយោបាយ ដឹកនាំវានៅដដែល ។

តើអ្វីដែលយើងត្រូវមានការផ្លាស់ប្តូរពិតប្រាកដ ដែលអាចនឹងផ្លាស់ប្តូរនូវផ្នត់គំនិត អ្នកដឹកនាំខ្មែរបាន ហើយដែលនឹងអាចដោះស្រាយនូវវិបត្តិខ្មែរបាន? គឺមានតែបង្កើតនូវរចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយថ្មីទេ ដែលអាច ធានាថា ដោះស្រាយបាននូវ វិបត្តិខ្មែរ ឬរឿងអ្វីៗទាំងអស់នេះ បាន៕៚…

សូមចុចស្តាប់មតិយោបល់របស់លោកបណ្ឌិត សំ អ៊ិន និង បណ្ឌិតកែម ឡី ដូចមាននៅខាងក្រោម៖

តើ​បណ្ដាញ​សង្គម​មាន​ឥទ្ធិពល​អ្វី​ខ្លះ​លើ​គណបក្ស​នយោបាយ?.

ភ្នំពេញ:  លោក កែម ឡី ប្រធាន​ក្រុម​អ្នកស្រាវជ្រាវ ឯករាជ្យ​ជាន់ខ្ពស់ និង​លោក ម៉ម សូណង់ដូ ប្រធាន​សមាគម​អ្នកប្រជាធិបតេយ្យ បាន​បដិសេធ អំពី​គំរោង​បង្កើត​គណបក្ស ដើម្បី​ចូលរួម​ប្រកួតប្រជែង ក្នុងការ​បោះឆ្នោត​ជ្រើសតាំង តំណាងរាស្ត្រ អាណត្តិ​ទី​៦​។ ការ បដិសេធ​នេះ គឺ​បន្ទាប់ពី​បណ្តាញ​សង្គម (​ហ្វ៊េ​ស​បុក​) បាន​ផ្សព្វផ្សាយ​ថា គណបក្ស​ថ្មី ដែល​នឹង​កើតឡើង​នោះ គឺ​លោក កែម ឡី រួមទាំង​មន្ត្រី​មួយចំនួនទៀត ជា​អ្នក​ផ្តួចផ្តើម​គំនិត ក្នុងការ​បង្កើត​គណបក្ស​ថ្មី​។

លោក កែម ឡី ប្រធាន​ក្រុម​អ្នកស្រាវជ្រាវ​ឯករាជ្យ​ជាន់ខ្ពស់ បាន​ប្រាប់​គេហទំព័រ

CEN ឲ្យ​ដឹងថា តាមពិត ការបង្កើត​គណបក្ស នយោបាយ​ថ្មី​មួយ គឺ​អត់​មាន​ទេ តែ​គ្រាន់​តែ មាន​បង្កើត ចលនា​បណ្តាញ​សង្គម ដោយមាន​អ្នកចូលរួម គាំទ្រ​ដោយ​មិន​ចេញមុខ ប៉ុន្តែ​ជួយ​គាំទ្រ​ខ្លាំង និង​មាន​អ្នក​ចេញមុខ​។ ហើយ​ការបង្កើត​ចលនា​នេះ វា​ល្អ​ជាង​ការបង្កើត​គណបក្ស វា​មាន​ឥទ្ធិពល​ច្រើន ចលនា​នេះ អាចធ្វើ​ឲ្យ​ប្រទេស មានការ​ប្រែប្រួល មាន​ភាព​ដឹកនាំ​ល្អ​ជាង​។

លោក​បាន​បញ្ជាក់ថាៈ “​ទាក់ទង​ការស្នើ ឲ្យ​បង្កើត​គណបក្ស គឺមាន​អ្នក​នៅក្រៅ​ប្រទេស ដែល​នៅ​ខាង​គណបក្សប្រឆាំង និង​មកពី​គណបក្ស ផ្សេងៗ​ទៀត ប៉ុន្តែ​ខ្ញុំ​មិន​ចាប់អារម្មណ៍​។ ហើយ​ក្រុម​របស់ខ្ញុំ មិនមាន​បំណង ចង់​បង្កើត​គណបក្ស​ទេ ដោយមាន​ចក្ខុវិស័យ​វែងឆ្ងាយ នឹង​គិតគូរ​ពី​ផលប្រយោជន៍​ជាតិ​ជាធំ​។ ហើយ​មាន​គណបក្ស​ខ្លះ មានការ​ព្រួយបារម្ភ ពី​ការបង្កើត​គណបក្ស​ថ្មី ខ្លាច​បំបែក​សម្លេង​របស់ខ្លួន ការព្រួយ បារម្ភ​កាន់តែខ្លាំង បង្ហាញ​ភាពកំសោយ​កាន់តែខ្លាំង ហើយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ មិនគួរ​ភ័យ​ទេ​”​។

ចំណែក​លោក ម៉ម សូណង់ដូ ប្រធាន​សមាគម​អ្នកប្រជាធិបតេយ្យ បាន​បដិសេធថា លោក​មិនមាន​គម្រោង បង្កើត​គណ​ប​បក្ស​ថ្មី​នោះទេ ប៉ុន្តែ​បើសិនជា ប្រជាពលរដ្ឋ​ជំរុញ និង​សំណូមពរ ឲ្យ​បង្កើត​នោះ គឺ​លោក​នឹង​បង្កើត ពីព្រោះ​លោក​ស្ម័គ្រចិត្ត ដើម្បី​ជួយ​ជាតិ​។ ហើយ​មកដល់ពេលនេះ មាន​ប្រជាពលរដ្ឋ បាន​ជម្រុញ​ឲ្យ លោក​បង្កើត​គណបក្ស ប៉ុន្តែ​លោក​អត់​គិតថា នឹង​បង្កើត​គណបក្ស​ទេ ហើយ​ធម្មតា អត់​ចង់​បង្កើត​គណបក្ស​ទេ តែ​ចង់​ឲ្យ​មាន​អ្នកថ្មី បង្កើត​គណបក្ស សម្រាប់​យុវជន​ជំនាន់​ថ្មី ដោយ​លោក​ចង់​ប្តូរ​អាចាស់ មក​ថ្មី​វិញ​។​
​    ​
​លោក​បាន​បញ្ជាក់ថាៈ “​ខ្ញុំ​បេ្ត​ជ្ញា​ចិត្ត បើសិនជា​ប្រជាពលរដ្ឋ ត្រូវការ​ខ្ញុំ ខ្ញុំ​នឹងធ្វើ​អ្វី ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋ សំណូមពរ​មក​ខ្ញុំ ដើម្បី​សម្រាប់​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ជាតិ ខ្ញុំ​ចង់​ឲ្យ​បាន​គណបក្ស​មួយ​ថ្មី ហើយ​អ្នកដឹកនាំ​ថ្មី ដើម្បី​ប្តូរ​អាចាស់​មក​ថ្មី ប៉ុន្តែ​គណបក្ស​ផ្សេងៗ​ទៀត គេ​ខ្លាច​ខ្ញុំ​បើក​គណបក្ស​។ ពេលណា​ដែល ប្រជាពលរដ្ឋ យល់ឃើញថា គណបក្ស​សព្វថ្ងៃ មិនអាច​ទៅមុខ​ទេ ពីព្រោះ​គណបក្ស​មួយ​នោះ សន្យា​សព្វគ្រប់​បែបយ៉ាង ហើយ​រហូតមកដល់​ស​ព្វ​ថ្ងៃ មិនអាច​បំពេញ​បានទេ​។ ហើយ​បើ​យើង​និយាយ​ពី គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​វិញ គឺ​មិនមែន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ទេ គឺ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​កៅអី គណបក្ស​របស់ខ្លួន ហើយ​ដែល​នាំ​ប្រជាពលរដ្ឋ ធ្វើបាតុកម្ម​មួយឆ្នាំ អត់​បាន​អ្វី​ទាំងអស់ ហើយ​គាត់​ចូល​សភា ហេតុដូច្នេះ គាត់​អត់​អាច​ដោះស្រាយ​អ្វី​ទាំងអស់​…​។​”
​    ​
​រីឯ​កញ្ញា កឹម មនោ​វិទ្យា អនុប្រធាន​អគ្គនាយកដ្ឋាន ទំនាក់ទំនង​កិច្ចការ​សាធារណៈ ត្រូវជា​កូន​របស់លោក កឹម សុខា ប្រធានស្តីទី​គណបក្ស​ស​ង្គ្រោះ​ជាតិ បាន​សរសេរ​ក្នុង​ហ្វេ​ស​ប៊ុ​ក​របស់ខ្លួន អំពី​ដំណឹង​នៃ​ការបង្កើត​គណបក្ស​ថ្មី​មួយ ដោយ​ការបង្កើត​គណបក្ស​ថ្មី​នោះ ជាការ​បំបែក​សំឡេង ពី​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​។

កញ្ញា កឹម មនោ​វិទ្យា បានសរសេរថាៈ “​គណបក្ស​ថ្មី នឹង​កើតមាន ប៉ុន្តែ​ពេលនេះ គេ​ធ្វើជា​ទ្រង់ទ្រាយ “​សហគមន៍​តាមដាន​ការកែទម្រង់​” និង​សមាគមយុវជន​ផ្សេងៗ បណ្ដោះអាសន្ន ដើម្បី​កុំអោយ​ទទួលរង ការវាយប្រហារ​ពី​មហាជន​ថា បំបែក​សំឡេង​”​។

​កូនស្រី​លោក កឹម  សុខា បាន​បន្តថាៈ “​ពេល​បោះឆ្នោត​ឃុំ ជិត​មកដល់ ក្រុម​នោះ​នឹង​បង្កើតជា​បក្ស ដោយ​យក​លេស​ថា មកពី​សង្គ្រោះ​ជាតិ មិនបាន​កែទម្រង់​បានសំរេច​។ នេះ​ជា​សិទ្ធិ​ក្នុង​ការធ្វើ នយោបាយ​របស់គេ គ្រាន់តែ​ថា ធ្វើ​មិនបាន​ផល និង​ខូច​រូបភាព​សាមគ្គី របស់​អ្នកប្រជាធិបតេយ្យ ម្យ៉ាងទៀត គឺ​ព្យាយាម​ទាញយក​សមិទ្ធផល របស់​សង្គ្រោះ​ជាតិ កន្លងមក ថា​ជា​របស់​ក្រុមយុវជន​ណាមួយ ដោយ​មិនបាន​បង្កើត​សមិទ្ធផល​ខ្លូន​ឯង​។ ជាក់ស្តែង នឹង​ឃើញថា គ្មាន​ក្រុម​ណា អាច​ប្រមូល​ពលរដ្ឋ​បាន​ច្រើន បើ​គ្មាន​ផ្លាក​សង្គ្រោះ​ជាតិ​”៕

លោក មិន ឃិន ឲ្យ​ណាហ្គា​វើ​ល​រើ​សំណង់​ចេញពី​ពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ

ខាងក្រោមនេះជារូបភាពអាគារពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ ដែលក្រុមហ៊ុនណហ្កាវើលបានបំផ្លាញ។

ខាងក្រោមនេះជារូបភាពដើមនៃអាគារពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ ដែលមិនទាន់បានបំផ្លាញពីក្រុមហ៊ុនណាហ្កាវើល។

ខាងក្រោមនេះជារូបភាពអាគារក្រុមហ៊ុនល្បែងស៊ីសង របស់ក្រុមហ៊ុនណាហ្កាវើល។

ខាងក្រោមជារូបភាព សភាតំណាងរាស្រ្ត មកពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលបានផ្តើមគំនិត ដេញដោលរកហេតុផល អំពីររឿងដែលបណ្តាលឱ្យ អាគារពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ ត្រូវបានក្រុមហ៊ុន ណាហ្កាវើលវាយកំទេចផ្នែកខាងមុខ ធ្វើជាកន្លែងបន្ថែមរបស់ណាហ្កាវើល ឬធ្វើជាកន្លែងល្បែងស៊ីសង។

ខាងក្រោមនេះជារូបភាពសភាតំណាងរាស្រ្តខ្មែរ បានកំពុងសួរដេញដោល ក្រសួងធម្មការ លោកឯកឧត្តមមិន ឃិន បំភ្លឺរឿងណាហ្កាវើល ទិញលក់ដូរ ឬបំផ្លាញអាគារពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ។

ខាងក្រោមនេះជាតំណរគេហដ្ឋានបណ្តាញ ដែលផ្សបផ្សាយរឿង កិច្ចការប្រជុំរបស់រដ្ឋសភា តំណាងរាស្រ្តខ្មែរ ដែលសួរនាំដេញដោលគ្នា អំពីរឿងណាហ្កាវើល បំផ្លាញអាគារ ពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ។ សូមចុចចូលមើលនិងស្តាប់សម្លេង!
លោក មិន ឃិន ឲ្យ​ណាហ្គា​វើ​ល​រើ​សំណង់​ចេញពី​ពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ.

ការបំផ្លិចបំផ្លាញប្រាង្គប្រាសាទអង្គរ ជារឿងចៃដន្យ ឬ ជារឿងចេតនា!?

ការអះអាងរបស់អាជ្ញាធរអប្សារា

ដោយគេសរសេរអក្សរឬគូសក្រវេមក្រវាម ដោយអក្សរបរទេស មានយួន ចិន ជប៉ុន ជាដើម ។ ការសរសេរ អក្សរនេះ ដូចជាមិនដែលបានឃើញពីមុនមកទេ! ហើយរឿងការសរសេរនេះ មិនជារឿងធម្មតាទេ គឺជាការ បំផ្លាញនូវរូបភាព សោភណ្ឌភាព របស់ប្រាង្គប្រាសាទអង្គរវត្ត។ បើសិនជាគេចង់សរសេរ គេមិនមែន សរសេរលើរូបភាព យ៉ាងដូច្នេះទេ គឺគេសរសេរនៅត្រង់ ណាដែលគ្មានរូបភាព តែយ៉ាងណាក៏ដោយ គេមិនត្រូវសរសេរ ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ ។ មិនជឿថាពួកបរទេស ដែលមកទស្សនាប្រាង្គ ប្រាសាទអង្គរនេះ មិនដឹងថាខុសឆ្គងនោះទេ។ គឺមិនចង់បង្អាប់បន្តុះខ្មែរទេ ប៉ុន្តែពួកគេមិនល្ងង់ដូចខ្មែរទេ ដែលគេធ្វើនយោបាយ សម្លាប់ខ្មែររាប់លាននាក់ហើយ បន្ទោសខ្លួនឯងទៀត មិនហ៊ានបន្ទោសគេ ថាគេធ្វើនយោបាយសម្លាប់ខ្មែរ នោះទេ !

ក្រពើដែលធំបំផុតចាស់បំផុត ដែលបុរសនេះចាប់បាន !!

នេះជាក្រពើដែលធំបំផុតចាស់បំផុត ដែលបុរសនេះចាប់បាន ។ ក្រពើនេះមានទម្ងន់ ២២០០ ផោន ដែលស្មើនឹង ១០០០ គីឡូក្រាម ឬ ទម្ងន់មួយតោន ហើយមានអាយុ ១១១ ឆ្នាំ ។

Largest crocodile in captivity shown in photos – GrindTV.com.

ថ្ងៃនេះជាថ្ងៃខួប១៧មេសា៧៥ឆ្នាំថ្មីរបស់ ខ្មែរក្រហម !!

១៧មេសា៧៥ឆ្នាំថ្មី និងជាថ្ងៃចាប់ផ្តើមមហាលោតផ្លោះមហាអស្ចារ្យ សម្រាប់ខ្មែរក្រហម ឬកម្ពុជាប្រជាធិប តេយ្យ។ ប៉ុន្តែបែរជាថ្ងៃមហាសោកនាដកម្ម របស់ខ្មែរទួទៅវិញ។ សូមញាតិញោម បងប្អូនមានមតិយោបល់ ទៅតាមអ្វីដែលយើង បានឃើញ បានដឹង បានឮ និងបានយល់ តែសូមជៀសវាង នូវការតាក់តែង នឹងប្រឌិតក្នុងរឿងនេះ ដើម្បីកេងប្រវ័ញ្ញផ្នែកនយោបាយ ឬដាក់កំហុស ទៅលើតែនរណាម្នាក់ ដែលខ្លួនស្អប់ ដែលខ្លួនមិនពេញចិត្ត។ គឺយើងចង់ សិក្សាស្វែងយល់ឱ្យបានច្បាស់លាស់ នូវហេតុផលដែលមានកន្លងផុត ៣៩ ឆ្នាំរួចមកហើយ និងដែលជាប្រវត្តិសាស្រ្ត នៅប្រទេសកម្ពុជាយើងនេះ។ ខាងក្រោមនេះ ជាឧទាហរណ៍ ស្រាប់មួយ ដែលលោកប៉ង់សូបាន និយាយពណ៌នា អំពីអ្វីដែលបានគាត់បានឃើញ បានដឹង បានឮ បានយល់ និងជួបប្រទះកាលពីថ្ងៃ ១៧មេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ ៕៚…

RFI – Ponchaud៖១៧មេសា ១៩៧៥ ជាថ្ងៃដ៏ល្វីងជូរចត់សម្រាប់ខ្មែរ.

ទស្សនៈប្រជាពលរដ្ឋ​ចំពោះព្រះមហាក្សត្រ​

ថ្ងៃបុណ្យខួបគប្រប់ ៩ ព្រះវស្សា ក្នុងការគ្រងរាជ្យ របស់ព្រះបាទនរោត្តម សីហមុនី បន្តរពីព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ (២៩ តុលា ឆ្នាំ២០០៤-២៩ តុលា ឆ្នាំ២០១៣) ។ តើព្រះអង្គមានស្នាព្រះហស្ថអ្វីខ្លះ ក្នុងរយៈ ៩ ព្រះវស្សានេះ ? ចូរមើលអាននូវទស្សនៈនានា ដែលវិទ្យុអាស៊ីសេរីទទួលបានដូចខាងក្រោម៖

ទស្សនៈប្រជាពលរដ្ឋ​ចំពោះព្រះមហាក្សត្រ​.

THE UNITED STATES OF AMERICA

TO SEE HOW THIS POLITICAL SYSTEM STRUCTURE WORKS FOR UNITED STATES !!

រដ្ឋាភិបាលខ្មែរជារដ្ឋាភិបាលតាជូជក !!

តើរដ្ឋាភិបាលខ្មែរសព្វថ្ងៃនេះ ជារដ្ឋាភិបាលតាជូជកមែនឬ ?

១.  គិតតែពីស្មូមទានគេ និង ខ្ចីលុយគេ ជំពាក់លុយគេ រាប់ពាន់លានដុល្លា

២.  យកមកអភិវឌ្ឍគ្មានតម្លាភាព

៣.  ឃុបឃិតប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ កេងប្រវ័ញ្ញលើលុយកាក់ជំនួយ

៤.  កេងប្រវ័ញ្ញទ្រព្យសម្បត្តិជាតិ ទ្រព្យសម្បត្តិប្រជាពលរដ្ឋ

៥.  ស្មូមសន្លឹកឆ្នោត កេងប្រវ័ញ្ញបន្លំ បោកប្រាសសន្លឹកឆ្នោតរាស្រ្ត

ទាំងអស់នេះហើយ ជារដ្ឋាភិបាលតាជូជក ខាងក្រោមសូមស្តាប់ទំនួញតាជូជក !!

ស្មូត្រតាជជកបំពេអាមិតធីតា

ដំណាលអំពិរឿងរ៉ាវនៃព្រាហ្មណ៍ចាស់ម្នាក់ ឈ្មោះជូជកជាស្មូម តែងដើរស្មូមទានអ្នកស្រុកចិញ្ចឹមជីវិត គាត់សុំសព្វសុំគ្រប់ សន្សំច្រកទុកក្នុងថង់យាមធំ ។ អំណើះតមក គាត់សន្សំទ្រព្យទុកបានច្រើន គិតជា មាស ១០០ តម្លឹង ហើយបាននាំយកទៅ ផ្ញើរទុកនឹងត្រកូលព្រហ្មណ៍មួយជាសំឡាញ់ រួចគាត់ខំស្វះស្វែង រកលាភ ដោយសារការសុំទានគេ តាមភូមិស្រុក និគមជនបទផ្សេងៗ តទៅទៀត ។ ត្រកូលព្រាហ្មណ៍ ប្តីប្រពន្ធ ក្រោយដែលបានទទួលបញ្ញើរតាជូជក ដែលជាទ្រព្យក្តៅក្រហាយ បណ្តាលឱ្យធ្លាក់ខ្លួន ទៅជាក្រលំបាកតោកយ៉ាក លុះឃើញថាតាជូជកបាត់យូរពេក ស្មានថាគាត់ស្លាប់ បាត់បង់ទៅហើយ ទើបយកទ្រព្យបញ្ញើរនោះចាយវាយអស់ទៅ ។

ឯតាជូជក ដើរសុំទានគេសព្វភូមិស្រុក នៅទីបំផុត គាត់វិលត្រឡប់ មករកត្រកូលព្រាហ្មណ៍ ដែលទទួល បញ្ញើរគាត់ៗ ទារយកទ្រព្យដែលគាត់បានផ្ញើរទុក កាលពីថ្ងៃមុននោះ ។ ត្រកូលព្រាហ្មណ៍ ប្តីប្រពន្ធរកអ្វី សងគាត់ពុំបាន ក៏លើកកូនក្រមុំតេមួយ ឈ្មោះអមិត្តតាបនាទយៈ ទៅតាជូជកៗ ក៏ស្រឡាញ់ពេញចិត្តនឹង ប្រពន្ធក្រមុំរបស់គាត់ណាស់ ទើបគាត់នាំបណ្តើរនាង ទៅកាន់ស្រុកកលិង្គរាស្រ្ត ដែលជាស្រុកកំណើត របស់គាត់ ។

នាងអមិត្តតាបនា បានរួមសុខទុក្ខនឹងតាជូជក មិនបានយូរប៉ុន្មាន ស្រាប់តែមួយថ្ងៃនោះ ពពួកប្រពន្ធរបស់ ពួកព្រហ្មណ៍កំឡោះៗនៅស្រុកនោះ រករឿងជេរវាយនាង អមិត្តបនានោះ ដោយប្រការផ្សេងៗ នៅពេល ដែលនាងកាន់ក្អម ទៅដងទឹកឯកំពុងទឹក ។

កាលនាងអមិត្តបនា ត្រឡប់មកពីកំពុងទឹកវិញ ក៏ប្រើតាជូជកជាស្វាមីជរា ឱ្យចេញទៅរកសុំទាសាទាសី យកមកបម្រើជំនួសដៃជើងនាង ទើបនាងសុខចិត្តនៅបំរើ គាត់តទៅទៀត ។ ដោយសេចក្តីស្នេហា ដ៏លើសលប់ ចំពោះភរិយាក្រមុំរបស់គាត់ៗ ខំកាត់ចិត្តចេញចោលលំនៅទាំងទើសទាល់ ខំធ្វើដំណើរ កាត់ព្រៃចេញវាលតាមផ្លូវឆ្ងាយ ដាច់ស្រយាល ឈមមុខសំដៅទៅរក អាស្រមសាលានៃ ព្រះបាទស្រី វេស្សន្តរឯភ្នំគរីវង្គត ។

តាព្រឹទ្ធាចារ្យ ខំដើរត្រេចជជ្រុលជជ្រក រៀងរាបដល់ទៅមាត់ព្រៃ ជីតលំនៅនៃចេតបុត្រព្រានព្រៃ ស្រាប់តែឆ្កែទាំងហ្វូងរបស់ចេតបុត្រ ព្រុសដេញចោមរោមតាជូជកៗ ភ័យខ្លាំងទាំងស្រែកបណ្តេញថា ឆ្កែ!! ខំរត់សស្លឺតសស្លក់ ប្រវារឡើងដើមឈើ ហើយគាត់ស្រែកទ្រហោយំ រកព្រះបាទស្រីវេស្សន្តរ ។ ជួនជាចេតបុត្រព្រានព្រៃ បានឮសូរមាត់ទ្រហោយំ  ច្រឡំនឹងសម្លេងឆ្កែព្រុស ក៏ម្នីម្នាចេញទៅរកមើល ស្រាប់តែបានឃើញ ព្រហ្មណ៍ស្រមូវនៅលើចុងព្រឹក្សា ទើបព្រានប្រវាចាប់ធ្នូលើកឡើង ប្រុងនឹងបាញ់ សម្លាប់ ដោយយល់ថាជាស្មូមចង្រៃ ត្រេចចររកបៀតបៀនព្រះអង្គទៀត ។

តាជូជកក៏បានពោលពាក្យកុហក់ថា ខ្លួនគាត់មិនមែនជាស្មូមទេ គឺជារាជទូតដែលព្រះបាទស្រីសញ្ជ័យ ទ្រង់ត្រាស់ប្រើមកទូលសួរពត៌មាន ព្រះរាជបុត្ររបស់ព្រះអង្គ ។ ចេតបុត្រក៏ជឿស៊ុបឥតសង្ស័យ ទើបកាប់ ឈើធ្វើជាបង្អោង ឱ្យតាជូជកចុះមក ហើយនាំទៅលំនៅអាត្មា ធ្វើបដិសណ្ឋារកិច្ច ហើយចង្អុលបង្ហាញផ្លូវ ទៅកាន់អាស្រមសាលា របស់ព្រះបាទស្រីវេស្សន្តរ ឯភ្នំគីរីវង្គតនោះហោង ។៚

បុណ្យខួប១ឆ្នាំនៃការចូលទីវង្គត់ របស់ព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ

ថ្ងៃនេះជាថ្ងៃបុណ្យគម្រប់ ១ ឆ្នាំនៃការចូលទីវង្គត់ របស់ព្រះបាទសម្តេចមាហាវីរក្សត្រ នរោត្តម សីហនុ ១៥ តុលា ២០១២ – ១៥ តុលា ២០១៣ !!

ការផ្លាស់ប្តូរចាំបាច់ដែលយើងត្រូវការ !!

រចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយ សំខាន់បំផុតដែល ប្រជាពលរដ្ឋ និង ប្រទេសជាតិខ្មែរ គ្រប់រូបត្រូវការគឺ រចនាសម្ព័ននយោបាយ ដែលអាចធានាស្ថិរភាព នយោបាយ-នយោបាយ, នយោបាយ-សេដ្ឋកិច្ច, នយោបាយ-វប្បធម៌, នយោបាយ-សង្គមកិច្ច, និង នយោបាយ-សន្តិសុខ ក្នុងសង្គមខ្មែរ។ ការផ្លាសប្តូរនេះ មិនមែនជាការផ្លាស់ប្តូរ តែអ្នកដឹកនាំមួយចំនួននោះទេ គឺផ្លាស់ប្តូរដល់ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់រូប តាំងពីថ្នាក់លើដល់ថ្នាក់ក្រោម និង គ្រប់និន្នាការ នយោបាយទាំងអស់ ដោយគ្មានការប្រកាន់ និង រើសអើងឡើយ ។ សូមអ្នកដឹកនាំខ្មែរ ពិចារណាឱ្យបាន ដិតដល់និងស៊ីជម្រៅ ដើម្បីកុំឱ្យមានវិបត្តិ ដដែលៗឡើយ !!

ខាងក្រោមនេះ ចូរមើលនូវតួនាទី និង តំណែង នៅក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលខ្មែរ កាលពីអាណត្តិទី ៤ ៚…

ព្រះរាជ​តួនាទី​របស់​ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា

ច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ជំពូក ២ អំពីព្រះមហាក្សត្រៈ

មាត្រា ៧

ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា ទ្រង់គ្រងរាជសម្បត្តិ ប៉ុន្តែទ្រង់មិនកាន់អំណាចឡើយ ។

ព្រះមហាក្សត្រ ទ្រង់ជាព្រះប្រមុខរដ្ឋមួយជីវិត ។

ព្រះមហាក្សត្រ មិនអាចនរណា រំលោភបំពានបានឡើយ ។

មាត្រា ៨

ព្រះមហាក្សត្រ ព្រះអង្គទ្រង់ជានិមិត្តិរូប នៃឯកភាពជាតិ និង និរន្តរភាពជាតិ ។

ព្រះមហាក្សត្រ ទ្រង់ជាអ្នកធានា ឯករាជ្យជាតិ អធិបតេយ្យភាព និង បូរណភាពទឹកដី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ទ្រង់ជាអ្នកធានា ការគោរពសិទ្ធិ និង សេរីភាព របស់ប្រជាពលរដ្ឋ និង ការគោរព សន្ធិសញ្ញាអន្តរជាតិ ។

មាត្រា ៩

ព្រះមហាក្សត្រ ទ្រង់មានតួនាទី ខ្ពង់ខ្ពស់ជាអាជ្ញាកណ្តាល ដើម្បីធានាការប្រព្រឹត្តទៅ នៃអំណាចសាធារណៈ ឱ្យមានភាពទៀងទាត់ ។

មាត្រា ១០

របបរាជានិយមកម្ពុជា ជារបបជ្រើសតាំង ។

ព្រះមហាក្សត្រ ទ្រង់ឥតមានព្រះរាជ អំណាចចាត់តាំង ព្រហរាជទាយាទ សម្រាប់ក្រងរាជសម្បត្តិឡើយ ។

មាត្រា ១១ ថ្មី

ក្នុងករណីដែលព្រះមហាក្សត្រ ពុំអាចបំពេញព្រះរាជភារៈ ជាព្រះប្រមុខរដ្ឋ បានដូចធម្មតា ដោយព្រះអង្គទ្រង់ប្រឈួនជាទម្ងន់ មានការពញ្ជាក់ដោយក្រុមគ្រូពេទ្យជំនាញ ជ្រើសរើសដោយប្រធានព្រឹទ្ធសភា ប្រធានរដ្ឋសភា និង នាយករដ្ឋមន្រ្តី នោះប្រធានព្រឹទ្ធសភា បំពេញភារកិច្ច ប្រមុខរដ្ឋជំនួសព្រះអង្គ ក្នុងឋានៈជាព្រះរាជានុសិទ្ធិ ។

ក្នុងករណីដែលប្រធានព្រឹទ្ធសភា ពុំមានលទ្ធភាពបំពេញភារកិច្ច ជាប្រមុខរដ្ឋជំនួស ព្រះមហាក្សត្រ ក្នុងឋានៈជាព្រះរាជានុសិទ្ធិ ពេលព្រះអង្គទ្រង់ប្រឈួនជាទម្ងន់ ដូចមានចែង ក្នុងវាក្យខ័ណ្ឌ ខាងលើ ប្រធានរដ្ឋសភា ជាអ្នកបំពេញភារកិច្ចនេះ ។

តំណែងជាប្រមុខរដ្ឋ ជំនួសព្រះមហាក្សត្រ ក្នុងឋានៈជាព្រះរាជានុសិទ្ធិនេះ អាចនឹងដូរឥស្សរជនផ្សេងទៀត ក្នុងករណីដូចដែលបាន ចែងក្នុងវាក្យខ័ណ្ឌខាងលើ តាមឋានានុក្រម ដូចតទៅៈ

ក-អនុប្រធានទិ១ ព្រឹទ្ធសភា

ខ-អនុប្រធានទី១ រដ្ឋសភា

គ-អនុប្រធានទី២ ព្រឹទ្ធសភា

ឃ-អនុប្រធានទី២ រដ្ឋសភា

មាត្រា ១២ ថ្មី

នៅពេលព្រះមហាក្សត្រទ្រង់ចូលទីវង្គត ប្រធានព្រឹទ្ធសភា ទទួលផារកិច្ច ជាប្រមុខរដ្ឋស្តីទី ក្នុងឋានៈជាព្រះរាជានុសិទ្ធិ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ។

ក្នុងករណី ដែលប្រធានព្រឹទ្ធសភា ពុំមានលទ្ធភាព បំពេញភារកិច្ច ជាប្រមុខរដ្ឋស្តីទីជំនួស ព្រះមហាក្សត្រ ក្នុងពេលព្រះអង្គចូលទីវង្គត ការទទួលភារកិច្ចជាប្រមុខរដ្ឋស្តីទី ក្នុងឋានៈជាព្រះរាជានុសិទ្ធិ ត្រូវអនុវត្តតាមវាក្យខ័ណ្ឌទី២ និង ទី៣ នៃមាត្រា ១១ ថ្មី ។

មាត្រា ១៣ ថ្មី

ក្នុងរយៈវេលា៧ ថ្ងៃយ៉ាងយូរ ព្រះមហាក្សត្រថ្មី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ត្រូវបានជ្រើសរើស ដោយក្រុមប្រឹក្សារាជសម្បត្តិ ។

សមាសភាពនៃក្រុមប្រឹក្សារាជសម្បត្តិមានៈ

-ប្រធានព្រឹទ្ធសភា

-ប្រធានរដ្ឋសភា

-នាយករដ្ឋមន្រ្តី

-សម្តេចព្រហសង្ឃរាជ គណៈមហានិកាយ និង គណៈធម្មយុត្តិនិកាយ

-អនុប្រធានទី១ និង អនុប្រធានទី២ ព្រឹទ្ធសភា

-អនុប្រធានទី១ និង អនុប្រធានទី២ រដ្ឋសភា

ការរៀបចំ និង ការប្រព្រឹត្តទៅ នៃក្រុមប្រឹក្សារាជសម្បត្តិ និង មានកំណត់ក្នុងច្បាប់មួយ ។

មាត្រា ២០

ព្រះមហាក្សត្រ ទ្រង់ទទួលសវនាការជាផ្លុវការ ពីរដងក្នុងមួយខែ ឱ្យនាយករដ្ឋមន្រ្តី និង គណៈរដ្ឋមន្រ្តី ចូលគាល់រាយការណ៍ ទូលថ្វាយទ្រង់ជា្រប អំពីសភាពការណ៍ នៃប្រទេសជាតិ ។

មាត្រា ២១

តាមសេចក្តីស្នើរបស់គណៈរដ្ឋមន្រ្តី ព្រះមហាក្សត្រទ្រង់ឡាយ ព្រះហស្ថលេខាលើ ព្រះរាជក្រិត្យតែងតាំង ផ្លាស់ប្តូរ ឬ បញ្ចប់ភារកិច្ច មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់ស៊ីវិល និង យោធា ឯកអគ្គរដ្ឋទូត និង ប្រេសិតវិសាមញ្ញ និង ពេញសមត្ថភាព ។

តាមសេចក្តីស្នើរបស់ ឧត្តមក្រុមប្រឹក្សា នៃអង្គចៅក្រម ព្រះមហាក្សត្រ ទ្រង់ឡាយព្រះហស្ថ លេខាលើព្រះរាជក្រិត្យតែងតាំង ផ្លាស់ប្តូរ ឬ ដកចៅក្រម ផ្នែកយុត្តាធិការ ។

មាត្រា ២២ ថ្មី

នៅពេលប្រជាជាតិ ប្រឈមមុខនឹងគ្រោះថ្នាក់ ព្រះមហាក្សត្រទ្រង់ ប្រកាសប្រទាន ដំណឹងជាសាធារណៈ ដាក់ប្រទេសជាតិ នៅក្នុងភាពអាសន្ន ក្រោយពីបានមតិឯកភាពពី នាយករដ្ឋមន្រ្តី ប្រធានរដ្ឋសភា និង ប្រធានព្រឹទ្ធសភា ។

មាត្រា ២៣

ព្រះមហាក្សត្រ ទ្រង់ជាមេបញ្ជាការកំពូល នៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ ។ អគ្គមេបញ្ជាការ កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ ត្រូវបានតែងតាំងឡើង ដើម្បីបញ្ជាកងយោធពល ខេមរភូមិន្ទនេះ ។

មាត្រា ២៤ ថ្មី

ព្រះមហាក្សត្រ ទ្រង់គង់ជាព្រះអធិបតី នៃឧត្តមក្រុមប្រឹក្សា ការពារជាតិ ដែលនឹងត្រូវ បង្កើតឡើងដោយច្បាប់មួយ ។

ជំពូកទី ៧ អំពីរដ្ឋសភាៈ

មាត្រា ៧៦

រដ្ឋសភាមានសមាជិក ជាតំណាងរាស្ត្រយ៉ាងតិច ១២០ រូប ។

តំណាងរាស្រ្ត ត្រូវជ្រើសតាំងដោយ ការបោះឆ្នោតជាសាកល ដោយសេរី ដោយស្មើភាព ដោយចំពោះ និង តាមវិធីជ្រើសរើស ឆ្នោតជាសម្ងាត់ ។

តំណាងរាស្ត្រអាចឈរឈ្មោះ បោះឆ្នោតសារជាថ្មីបាន ។

អ្នកដែលមានសិទ្ធិ ឈរឈ្មោះជាបេក្ខជន តំណាងរាស្រ្ត គឺជាប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ទាំងពីរប្រភេទ ដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោត មានអាយុយ៉ាងតិច ២៥ ឆ្នាំ មានសញ្ជាតិជាខ្មែរ តាំងពីកំណើត ។

អង្គការរៀបចំការបោះឆ្នោត បែបបទ និង ការប្រព្រឹត្តទៅ នៃការបោះឆ្នោត ត្រូវកំណត់ ក្នុងច្បាប់បោះឆ្នោត ។

មាត្រា ៨២ ថ្មី

រដ្ឋសភាបើកសម័យប្រជុំដំបូង ហុកសិប (៦០) ថ្ងៃយ៉ាងយូរ ក្រោយពេលបោះឆ្នោត តាមការកោះប្រជុំ របស់ព្រះមហាក្សត្រ ។

មុនចាប់ផ្តើមការងាររបស់ខ្លួន រដ្ឋសភាត្រូវប្រកាស សុពលភាព នៃអាណត្តិរបស់សមាជិកនិមួយៗ ត្រូវបោះឆ្នោត ជ្រើសរើស ដាច់ដោយឡែកពីគ្នានូវ ប្រធាន អានុប្រធាន រដ្ឋសភា និង សមាជិកទាំងអស់ នៃគណៈកម្មការនានា របស់រដ្ឋសភា ដោយមតិភាគច្រើនដាច់ខាត នៃចំនួនសមាជិក រដ្ឋសភាទាំងមូល ។

រដ្ឋសភាត្រូវអនុម័ត បទបញ្ជាផ្ទៃក្នុង ដោយមតិភាគច្រើនដាច់ខាត នៃចំនួនសមាជិក រដ្ឋសភាទាំងមូល ។

តំណាងរាស្រ្តទាំងអស់ ត្រូវធ្វើសច្ចាប្រណិធាន មុនចូលកាន់តំណែង ដូចមានខ្លឹមសារ ចែងក្នុងឧបសម្ព័ន្ធទី ៥ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ។

ខាងក្រោមនេះ ជាបទសម្ភាសរបស់វិទ្យុអាស៊ិសេរី ជាមួយព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ធម្មិកោ និង បណ្ឌិតសុខ ទូច អំពីព្រះរាជតួនាទីរបស់ព្រះមហាក្សត្រ សូមអញ្ជើញចុចស្តាប់ !!

ព្រះរាជ​តួនាទី​របស់​ព្រះមហាក្សត្រ.

ឈ្មោះតំណាងរាស្រ្តដែលជាប់ឆ្នោត នៅអាណត្តិទី ៥ ប្រកាសដោយគ.ជ.ប.

ឈ្មោះតំណាងរាស្រ្ត ដែលជាប់ឆ្នោត នៅអាណត្តិទី ៥ ដែលប្រកាសជាផ្លូវការ កាលពីព្រឹកថ្ងៃអាទិត្យ ទី៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៣ ដោយគ.ជ.ប.  ហើយបានបដិសេធដោយ គណបក្សង្គ្រោះជាតិ ។

ដំណឹងល្អដែលគណបក្សទាំងពីរ សហការណ៍គ្នាដើម្បី ដោះស្រាយបញ្ហាខ្មែរ!

ដំណឹងល្អដែលគណបក្សទាំពីរ ចេះសហការណ៍គ្នា ដើម្បីដោះស្រាយ បញ្ហាខ្មែរ សូមឱ្យបានជោគជ័យ គ្រប់បញ្ហា !!

ខ្មែរមិនត្រូវវាយប្រហារខ្មែរជាដាច់ខាត !!

ខ្មែរត្រូវតែសាមគ្គីខ្មែរ ខ្មែរមិនត្រូវវាយប្រហារខ្មែរទេ ទោះបីខ្មែរតូច ខ្មែរធំ ខ្មែរក្រមុំ ខ្មែរកំឡោះ ខ្មែរកៀន ខ្មែរកោះ ខ្មែរលើ ខ្មែរក្រោម ខ្មែរកណ្តាល ខ្មែរយួន ខ្មែរសៀម ខ្មែរលាវ ខ្មែរឥស្លាម ខ្មែរចាម ខ្មែរអាមេរិក ខ្មែរបារាំង ខ្មែរកាណាដា ខ្មែរក្រៅ ខ្មែរក្នុង ខ្មែរក្រហម ខ្មែរខៀវ ខ្មែរយក្សកុង ខ្មែរក្នុង ខ្មែរក្រៅ ខ្មែរហ៊ុន សែន ខ្មែរបក្សប្រជាជន ខ្មែរបក្សសង្គ្រោះជាតិ ខ្មែររាជានិយម ខ្មែរអាណានិគមនិយម !! រូបភាពខាងក្រោមឆ្វេងដៃ ដូចជាហួសហេតុពេកហើយ យើងខ្ញុំសូមថ្កោលទោស អ្នកណាក្រុមណា ដែលធ្វើយ៉ាងនេះ ត្រូវតែបញ្ឈប់ភ្លាម បើសិនអ្នកជាខ្មែរ ត្រូវឈប់ជាបន្ទាន់ ទ្រូវធ្វើការសុំខមាទោស ចំពោះព្រះភគ្ររបស់ព្រះ មហាក្សត្រ គឺមិនត្រូវធ្វើដូច្នេះទេ ក្នុងនាមជាខ្មែរ !! បើតាមពិនិត្យមើល ឱ្យបានច្បាស់ទៅ អ្នកធ្វើនេះគេមានជំនាញការ គឺពិបាកលុបណាស់ លុបមិនងាយជ្រះទេ ដូចឃើញស្រាប់ រកទឹកមឹកលុបមិនបាន សូមអស់លោកជាខ្មែរ ជួយផ្តល់មតិយោបល់ផង ។ តើរឿងនេះកំហុស ចេញមកពីណា ? គួរពុំគួរសូមអធ្យាស្រ័យផង ! ជយោ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដ៏រុងរឿងអស្ចារ្យ !!

រដ្ឋាភិបាលខ្មែរទំនើប !!

រដ្ឋាភិបាលខ្មែរនីតិកាលទី ៥

សា្វគមន៍ការវិលត្រឡប់ របស់លោកប្រធាន សម រង្ស៊ី !!

ដូរមិនដូរ ? ដូរ !!!

សូមចុចអានឯកសារនេះ តាមរយៈល្បុំឯកសារភីឌីអិហ្វខាងក្រោម ដែលអាចពង្រីកឱ្យធំបាន ។ អរគុណដែលមានចំណាប់អារម្មណ៍ !!

The Roles and Responsibilities pdf

តើ​មេដឹកនាំ​គួរ​ត្រៀម​ខ្លួន​យ៉ាង​ណា​ពេល​អស់​អំណាច?

ការវិភាគរបស់បណ្ឌិតសុខ ទូច និងបណ្ឌិតកែម ឡី ទៅលើប្រធានបទថា តើមេដឹកនាំគួរត្រៀមខ្លួន យ៉ាង ណាពេលអស់អំណាច?  បណ្ឌិតសុខ ទូចបានមានប្រសាសន៍ថា ត្រូវបង្កើតច្បាប់ ដើម្បីការពារសុវត្ថិភាព នាយករដ្ឋមន្រ្តី ធ្លាក់ពីអំណាច និង ដើម្បីការពារស្ថិរភាពសង្គម ។ ចំណែលបណ្ឌិតកែម ឡី បានមាន ប្រសាសន៍ថា ដើម្បីកុំអោយការដឹកនាំរបស់ខ្លួន កាន់តែមានកំហុសនោះ គឺមុននិងរដ្ឋាភិបាល ធ្វើការ សម្រេចចិត្ត ទៅលើរឿងអ្វីមួយ គឺត្រូវមានភាគីបួនចូលរួមប្រជុំ ។ ទី១.  អ្នកនយោបាយ ទី២.  អ្នក បច្ចេកទេស ទី៣.  អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ ទី៤. តំណាងប្រជាពលរដ្ឋ ។

ចំណែករូបខ្ញុំយល់ឃើញថាៈ ដើម្បីឆ្លើយតប ទៅនឹងបទវិភាគ ឬ បញ្ហាខាងលើ ខ្មែរត្រូវតែមាន ប្រព័ន្ធនយោបាយ   ឯករាជ្យមួយ គឺប្រព័ន្ធនយោបាយ ដែលមាន រចនាសម្ព័ន្ធជា នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌ សង្គមកិច្ច និង សន្តិសុខ គឺជាប្រព័ន្ធដ៏ឈ្លាសវៃ សម្រាប់ដឹកនាំមនុស្ស ឱ្យធ្វើអ្វីដែលយើងចង់បាន តែមិនមែនជាប្រព័ន្ធ សម្រាប់មនុស្សនិមួយៗ យកទៅ ចាត់ចែង ធ្វើទៅតាមទំនើងចិត្តនោះទេ គឺមិនមែនប្រព័ន្ធ ដែលធ្វើអោយមនុស្ស នៅលើច្បាប់ អង្គុយលើច្បាប់នោះទេ  គឺប្រព័ន្ធដែលធ្វើអោយ មនុស្សចេះគោរពច្បាប់ ចេះអនុវត្តច្បាប់ ចេះខ្លាចច្បាប់ ចេះរក្សាការពារ ប្រទេសជាតិ ការពារប្រជាជន ចេះគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ចេះគោរពព្រះមហាក្សត្រ ចេះគោរពព្រះសង្ឃ ចេះគោរពឪពុកម្តាយ ចេះគោរពចាស់ព្រឹទ្ធាចារ្យ ចេះគោរពប្តីប្រពន្ធ ចេះគោរពគ្នា ទៅវិញទៅមក ចេះស្នេហាជាតិ មាតុភូមិ និងចេះដឹងខុសដឹងត្រូវ ជាដើម។ល។

និយាយអោយចំគឺ ប្រព័ន្ធនយោបាយ ដែលចេះរក្សា ការពារស្ថិរភាព នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌ សង្គមកិច្ច និង សន្តិសុខ នៅក្នុងបុគ្គល ក្នុងគ្រួសារ ក្នុងបក្សពួក ក្នុងក្រុម ក្នុងកង ក្នុងភូមិ ក្នុងឃុំ-សង្កាត់ ក្នុងស្រុក-ខ័ណ្ឌ ក្នុងខែត្រ-ក្រុង ឬ ក្នុងសហគម ក្នុងតំបន់ ឬ ក្នុងវត្តនានា ក្នុងផ្ទៃប្រទសទាំងមូល  ។

ខាងក្រោមសូមចុចមើលនូវ បទវិភាគលំអិត របស់បណ្ឌិតសុខ ទូច និង បណ្ឌិតកែម ឡី របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី ។ សូមអរគុណ !!

តើ​មេដឹកនាំ​គួរ​ត្រៀម​ខ្លួន​យ៉ាង​ណា​ពេល​អស់​អំណាច?.

ព្រះមហាក្សត្រ​ប្រទាន​ការ​លើក​លែង​ទោស​ដល់​លោក សម រង្ស៊ី

ទីបំផុតព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ នរោត្តម សីហមុនី បានប្រកាសលើកលែងទោស លោកប្រធានបក្ស សង្គ្រោះជាតិ សម រង្ស៊ីហើយ!

ព្រះមហាក្សត្រ​ប្រទាន​ការ​លើក​លែង​ទោស​ដល់​លោក សម រង្ស៊ី.

គោលនយោបាយផ្សះផ្សារជាតិ !!

គោលនយោបាយសម្របសម្រួល និង ផ្សះផ្សារជាតិ

I.     ស្នើចំពោះ ព្រះមហាក្សត្រ និង នាយករដ្ឋមន្រ្តីខ្មែរ សុំឱ្យមានថ្វើពិធីបុណ្យធំពីរ ព្រមពេលជាមួយគ្នាគឺៈ

ក.  បុណ្យឯករាជ្យ

ខ. បុណ្យអំទូក

គ.  បុណ្យខួបកំណើត ប្រាសាទអង្គរវត្ត គម្រប់ ៩០០ ឆ្នាំ

ឃ.  សុំឱ្យមានខ្មែរចូលរួម ពីគ្រប់ទិសទី ពេញពិភពលោក

II.  ក្នុងពិធីបុណ្យនេះដែរ សុំឱ្យមានការលើកលែងទោស

ក.  បញ្ចប់សំណុំរឿងខ្មែរក្រហម និង ដោះលែងអ្នកទោស

ខ.  ដោះលែងអ្នកទោសទាំងអស់ ពីពន្ធធនាជាតិ

គ.  ធ្វើពិធីលើកលែងទោស និង ខមាទោសពីគ្នាទៅវិញទៅមក រវាងខ្មែរនិងខ្មែរ ទួទាំងប្រទេស

III.  ក្នុងពិធីបុណ្យនេះដែរ សុំប្រកាសទទួលស្គាល់ និង ប្រើប្រាសនូវ រចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយខ្មែរទំនើប

ក.  ធ្វើពិធីផ្ទរ និង ទទួលតំណែង នៃសភាតំណាងរាស្រ្ត និង មន្រ្តីរាជរដ្ឋាភិបាលទាំងអស់ គ្រប់ជាន់ថ្នាក់

ខ.  ធ្វើពិធីបែងចែកអំណាចតួនាទី និង ការងារដល់ ប្រប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ទួទៅទាំងអស់ ក្នុងផ្ទៃប្រទេស

គ.  អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលទាំងអស់ ត្រូវបែងចែកការគ្រប់គ្រង តាមគោលនយោបាយនិមួយៗ

តើអស់លោកយល់យ៉ាងណាដែរ ? សូមជួយប្តូរមតិយោបល់គ្នា ហើយបើមានពាក្យគួរពុំគួរ សូមជួយកែសម្រួល ។

សូមអរគុណ !

ខាងក្រោមជារូបមន្ត នៃរចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយខ្មែរទំនើប !!

សូមវិនិច្ឆ័យមនុស្សតាមទង្វើររបស់គេ !!

សូមវិនិច្ឆ័យ ឬ ប្រកាន់មនុស្សតាមសកម្មភាពរបស់គេ បើសិនជាពួកគេកើតនៅស្រុកខ្មែរ ពួកគេគឺជាខ្មែរ ។  ដូច្នេះពួកគេត្រូវ ជាសញ្ជាតិខ្មែរ ពួកគេត្រូវតែធ្វើការ បំរើខ្មែរ សម្រាប់ខ្មែរ ចំពោះខ្មែរ ដើម្បីខ្មែរ ។ បើសិន ជាពួកគេបោះឆ្នោត ពួកគេត្រូវបោះឆ្នោត សម្រាប់ខ្មែរ ដើម្បីខ្មែរ ចំពោះខ្មែរ សម្រាប់បំរើផលប្រយោជន៍ខ្មែរ ប៉ុន្តែពួកគេ មិនត្រូវបោះឆ្នោត សម្រាប់បរទេស ដើម្បីបរទេស ចំពោះបរទេស ឬ សម្រាប់ផល ប្រយោជន៍ បរទេសទេ ។ បើសិនជាពួកគេ បោះឆ្នោតសម្រាប់បរទេស ដើម្បីផលប្រយោជន៍បរទេស ពួកគេពិតជា ធ្វើខុស គឺគេអាចហៅថា ជាអ្នកក្បត់ជាតិហើយ គឺធ្វើការមិនចំពោះ ប្រទេសជាតិរបស់ខ្លួន មិនចំពោះ ប្រជាជនខ្លួន ។

មិនត្រូវវិនិច្ឆ័យ ឬ ប្រកាន់មនុស្សតាម ពណ៌សម្បុរ ពូជអម្បូរ ដើមកំណើត របស់ដូនតា ឬ ឪពុកម្តាយ របស់គេ ឬក៏សាសនា របស់គេឡើយ ។ បើសិនជាពូជអម្បូរ របស់ពួកគេ ឬ ដូនតាគេជាចិន ជាយួន ជាសៀម ជាលាវ ជាចាម ជាជ្វា ជាឥណ្ឌា ជាអាមេរិកាំង ឬជាបារាំងក៏ដោយ តែកូនចៅពួកគេបាន កើតនៅស្រុកខ្មែរ គឺកូនចៅពួគេជាខ្មែរហើយ ។ ដូច្នេះកូនចៅរបស់ពួកគេ មានសញ្ជាតិ ជាខ្មែរពេញសិទ្ធិ ហើយពួគេអាចបោះឆ្នោតបាន ប៉ុន្តែការបោះឆ្នោតមានពីរយ៉ាងគឺៈ បោះឆ្នោតសម្រាប់ខ្មែរ និង បោះឆ្នោត សម្រាប់បរទេស ។ ការបោះឆ្នោតសម្រាប់ខ្មែរ គឺជាការបោះឆ្នោតឱ្យ ប្រទេសជាតិខ្មែរ ដើម្បីបំរើផល ប្រយោជន៍ខ្មែរ ការបោះឆ្នោតរបៀបនេះ គឺស្របច្បាប់ មិនមានអ្វីខុសទេ។ រីឯការបោះឆ្នោត សម្រាប់ បរទេស គឺជាការបោះឆ្នោតឱ្យ អ្នកឬបក្សដែលបម្រើ ផលប្រយោជន៍បរទេស ការបោះឆ្នោតរបៀបនេះ គឺមិនត្រឹមត្រូវទេ គេអាចចោទយើងបានថា ជាជនក្បត់ជាតិហើយ ។

នៅប្រទេសកម្ពុជាយើងសព្វថ្ងៃនេះ កំពុងតែមានបញ្ហាដូចខាងលើនេះ គឺបញ្ហារវាងអ្នកជាតិនិយម និង អ្នកអាណានិគមនិយម ។ អ្នកជាតិនិយម គឺធ្វើអ្វីៗដើម្បីផលប្រយោជន៍ជាតិ និងដើម្បី ផលប្រយោជន៍ ប្រជាជនរបស់ខ្លួន   ប៉ុន្តែវាផ្ទុយនឹងអ្នកអាណានិគមនិយម គឺពួគេធ្វើដើម្បីផលប្រយោជន៍ របស់បរទេស មិនខ្វល់ខ្វាយរឿង ប្រទេសជាតិអន្តរាយ មិនខ្វល់ខ្វាយរឿង ប្រជាជនខ្លួន ក្រីក្រលំបាកវេទនា យ៉ាងណា នោះទេ គឺធ្វើយ៉ាងម៉េចដើម្បីតែ ផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន ដើម្បីតែលុយចូលហោប៉ៅរបស់ខ្លួន ដូច្នេះពួកគេ សម្រេចចិត្តបោះឆ្នោតឱ្យ អ្នកណាក៏ដោយ រដ្ឋអំណាចណា ក៏ដោយ ឱ្យតែចេះការពារផល ប្រយោជន៍ របស់គេ ដូច្នេះការសម្រេចចិត្តបែបនេះហើយ ជាការសម្រេចចិត្តខុស ជាការសម្រេចចិត្តក្បត់ជាតិរបស់ខ្លួន ក្បត់ប្រជាជនរបស់ខ្លួន ។

គណបកស្សសង្គ្រោះជាតិ

គណបក្សង្គ្រោះជាតិ កើនអ្នកគាំទ្រ គឺលោកម៉ម សូណង់ដូ បានប្រកាសថា ឱ្យសមាជិកសមាគមន៍ របស់គាត គាំទ្រនិងបោះឆ្នោតជូន គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នាថ្ងៃ២៨ កក្កដា ខាងមុខនេះ ។ ដូច្នេះខ្ញុំបានរៀបដាក់បញ្ចូល លោកម៉ម សូណង់ដូ ទៅក្នុងថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលចំរុះបក្ស សម្រាប់ប្រទេស កម្ពុជា ដូចមានខាងក្រោម៖

ការបោះឆ្នោតតាមក្រសួងនិមួយៗ

តាមរចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយខ្មែរទំនើបចំរុះ អាចបែងចែកអំណាចឱ្យ គណបក្សនិមួយៗ ទទួលយកតាម ក្រសួងនិយមួយ ។ ធ្វើនេះដើម្បីឱ្យមាន ការងាយស្រួល សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ជ្រើសរើសបោះឆ្នោត តាមចំណង់ចំណូល ចិត្តរបស់គេ ។ មានក្រសួងមានប្រាំ សម្រាប់ប្រជាជនជ្រើសរើសគឺ ក្រសួងនយោបាយ ១, សេដ្ឋកិច្ច ១, វប្បធម៌ ១, សង្គមកិច្ច ១, និង សន្តិសុខ ១ ។ ក្រសួងនិមួយៗ មានអំណាចស្មើគ្នា ឬ ប្រហាក់ប្រហែលគ្នា ។ សូមឧទាហរណ៍ គណបក្សប្រជាជន ទទួលបន្ទុកក្រសួង នយោបាយ និង សន្តិសុខ, គណបក្សសង គ្រោះជាតិ ទទួលបន្ទុកក្រសួង សេដ្ឋកិច្ច និង សង្គមកិច្ច, ហើយគណបក្ស រាជានិយម ទទួលបន្ទុកក្រសួង វប្បធម៌ ។ សូមអញជើញមើល តាមរូបភាព និង សេចក្តីណែនាំ ដូចមានខាងក្រោម៖

ពេលនេះជាពេលដែលខ្មែរត្រូវធ្វើការជាមួយគ្នា!

ពេលនេះជាពេល ដែលខ្មែរត្រូវតែធ្វើការជាមួយគ្នា សាមគ្គីគ្នា ដើម្បីកសាងប្រទេសជាតិ ដើម្បីផល ប្រយោជន៍ជាតិ និង ផលប្រយោជន៍ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងអស់គ្នា ហើយនិង ដើម្បីធានាឱ្យមានស្ថិរភាព នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌ សង្គមកិច្ច និង សន្តិសុខ សម្រាប់ក្នុងការចូលរួម និង ការប្រកួតប្រជែង ជាមួយនឹង ប្រទេសនាៗ ក្នុងសហគមអាស៊ាន នាឆ្នាំ ២០១៥ ខាងមុខនេះ ។

តើយួនជានរណា? មកពីណា? វគ្គទី២

សូមមើលផែនទីខាងលើ ដែលបានបញ្ជាក់អំពីទាហ៊ានម៉ុងហ្គោល ឬ ទាហានយួនដែលបង្កើតដោយ ម៉ុងហ្គោល វាយលុកចូលទឹកដីក្រុងអង្គរ តែចូលមិនចុះនឹងទ័ពខ្មែរអង្គរ។ នេះជាភស្តុតាំងដែលបញ្ជាក់ថា យួន មិនមែនជាជនជាតិ មិនមែនមានពូជសាសន៍ គ្មានវប្បធម៌-អរិយធម៌ រាប់ពាន់ឆ្នាំមកហើយនោះទេ។ គឺយួនទើបតែកើតនៅពេលម៉ុងហ្គោល កាន់កាប់ចិននេះឯង។ ហើយដៃវៀតជាដីខ្មែរទេ ទំនងជាពេល នោះយួន ជាអ្នកជួយទ័ពខ្មែរវាយយកនៅតំបន់នេះមកខ្មែរវិញ នៅពេលដែលយួនម៉ុងហ្គោល អស់អំណាច គ្រប់គ្រងចិន ឬចាញ់សង្គ្រាមនៅចិន។ ពួកយួនម៉ុងហ្គោលនេះ ប្រហែលជាបានរំលាយខ្លួន ហើយសុំដីខ្មែរ ជ្រកកោណនៅដៃវៀត ឬ ដីវាទ ក្រោយមកហៅហាណូយនេះ។

ពួកយួនម៉ុងហ្គោលប្រហែលជាខ្ញុំខ្មែរទេនាពេលនោះ។ នៅពេលខ្មែរមានទំនាស់ជាមួយចម្បាម្តងៗ ខ្មែរតែង បញ្ជូនកងទ័ពយួនចំណុះនោះ ឱ្យទៅជួយវាចម្ប៉ា ទើបយួនមានឱកាសនៅទឹកដីចម្ប៉ា តែជាទឹក ដីខ្មែរទេ។ លុះក្រោយមកទើបយួនម៉ុងហ្គោល មានឱកាសបានមកនៅទឹកដីកម្ពុជាក្រោមទៀត ក៏មានហេតុផលដូចគ្នា នេះផងដែរ។ តែពួកយួនម៉ុងហ្គោលនេះបាន ខិតខំបង្កើតជាប្រវត្តិសាស្រ្ត និង ប្តូរប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់ខ្លួន ក្នុងពេលដែលអាណាចក្រខ្មែរអង្គរ បានធ្លាក់ចុះអន់ថយ។

គឺមិនខុសពីថៃ ឬ សៀមទេ ចូលមកតំបន់រាល់ថ្ងៃនេះ តំណាល ពេលគ្នានឹងយួនដែរ។ ហើយឯកអគ្គរដ្ឋទូត ចិនម៉ុងហ្គោលឬយួនម៉ុងហ្គោលឈ្មោះ ជីវតាក្វាន់ ដែលមកទស្សនាក្រុងអង្គរ នាចុងសតវត្សទី១៣ (១២៩៤ គ.ស.) ជាអ្នកសើបការ បើកផ្លូវឱ្យពួកទាំងពីរនេះ ចូលវាយលុកក្រុងអង្គរ។ ចូរញាតិញោមបងប្អូនសិស្សា នុសិស្ស និស្សិតខ្មែរ សិក្សាត្រង់ចំណុចនេះ ឱ្យបានស៊ីជម្រៅ ទើបអាចយល់ច្បាស់។

ខាងក្រោមនេះជាឯកសារ ដែលអាត្មាស្រាវជ្រាវរកឃើញ ក្នុងឥន្ធើរណិត ហើយផែនទីខាងលើ ពីទស្សនាវដ្តី មើលហើយសូមពិចារណាផង។៚ សូមអរគុណ!

ខ្សែរស្រឡាយយួន ដែលពួកម៉ុងហ្គោល បានបន្តុបឱ្យកាន់កាប់ចិន នៅសតវត្សទី ១៣-១៤ ដែលខ្ញុំបា នប្រទះឃើញ នៅក្នុងគេហទំព័រមួយចំនួន នៅក្នុងអិន្ធើរណិត និង តាមប្រភពទស្សនាវដ្តី ផ្សេងៗក្រៅពី អិន្ធើរណិត ។ សូអមើលដូចមានខាងក្រោម៖

១ – អធិរាជ តៃហ្ស៊ូ Emperor Taizu  (Borjigin Temujin តែមូជិន) 1206 – 1227 A.D. គ្រងរាជ្យពីឆ្នាំ ១២០៦ – ១២២៧ នៃគ្រឹស្តសករាជ ។  He was lso known as Genghis Khan, the great military leader;  Temujin founded the great Mongolian Empire, with his territories stretching across the entire European Continent. គាត់មានឈ្មោះជាផ្លុវការមួយទៀតគឺ ជិងហ្គិស ខន, គាត់ជាមេទ័ពដ៏ឆ្នើម, តែមូរ៍ជិនគាត់បាន បង្កើត ចក្រភព ម៉ុងហ្គោល ជាមួយតំបន់ត្រួតត្រាជាចើន ដែលបានលាតសន្ធឹងដល់ទ្វីពរឺរ៉ុបទាំងមូល ។

២ – អធិរាជ រុយហ្សុង Emperor Ruizong  (Borjigin Tolui តូលុយ) 1227 – 1229 A.D. គ្រងរាជ្យពីឆ្នាំ ១២២៧ – ១២២៩ នៃគ្រឹស្តសករាជ ។ He was the fourth son of Temujin; he governed the empire for two years after Temujin died.  គាត់ជាកូនទី ៤ របស់តែមូជិន បានគ្រងរាជ្យបានពីរឆ្នាំបន្ទាប់ទេមូជិនស្លាប់ ។

៣ – អធិរាជ តៃហ្សុង Emperor Taizong (Borjigin Ogedei អុកហ្កេដីយ៍) 1229 – 1241 A.D. គ្រងរាជ្យពីឆ្នាំ ១២២៩ – ១២៤១ នៃគ្រឹស្តសករាជ ។ He was the third son of Temujin; during his reign, he formed an alliance with the Southern Song to fight against Jin (111-1234).  គាត់ជាកូនទី ៣ របស់តែមូជិន; ក្នុងកំឡូងគាត់គ្រងរាជ, គាត់បានធ្វើសម្ព័ន្ធភាពជាមួយ ត្រកូលឬដែនដីសុងខាងត្បូង ដើម្បីវាយប្រឆាំង នឹងត្រកូលចិន (១១១៥ – ១២៣៤) ។

៤ – អធិរាជ អិមប្រែស ហ្សៅស៊ី Emperor Empress Zhaoci  (Borjigin Khatun ហ្កាតុម) 1241 – 1246 A.D គ្រងរាជ្យពិឆ្នាំ ១២៤១ – ១២៤៦ នៃគ្រឹស្តសករាជ ។  After the death of Taizong, a grandson of Temujin was due to succeed the throne, but the Empress Zhaoci usurped the throne.  បន្ទាប់ពីការចូលទីវង្គត់ តៃហ្ស៊ុង, គឺជាចៅមួយរបស់តែមូជិន ត្រូវបានដាក់ឱ្យគ្រងរាជ្យ ប៉ុន្តែត្រូវបាន អធិរាជ អឹមប្រែស ហ្សៅស៊ី ដណ្តើមរាជ្យ ។

៥ – អធិរាជ ដិងហ្សុង Emperor Dingzong (Borjikin Guyuk ហ្គូយុគ) 1246 – 1248 A.D.គ្រងរាជ្យពីឆ្នាំ ១២៤៦ – ១២៤៨ នៃគ្រឹស្តសករាជ ។  He was the eldest son of Taizong. គាត់ជាចៅរបស់ តៃហ្សុង ។

៦ – អធិរាជ អឹមប្រែស ហ្គិនហ្ស៊ូ Emperor Empress Quinshu (Oghul Ghaymist ហ្គេយ៍មិសទ៍) 1248 – 1251 A.D. គ្រងរាជ្យពីឆ្នាំ ១២៤៨ – ១២៥១ នៃគ្រឹស្តសករាជ ។  Empress of Dingzong; she ruled for three years after the death of Dingzong.  អឹមប្រែស ដិនងហ្សុង ព្រះនាងគ្រប់គ្រងសម្រាប់បីឆ្នាំ បន្ទាប់ពីការចូលទីវង្គត់របស់អធិរាជ ដិងហ្សុង ។

៧ – អធិរាជ ហ្ស៊ីយានហ្សុង Emperor Xianzong (Borjigin Monke ម៉ុងកេ ) 1251 – 1259 A.D. គ្រងរាជ្យពីឆ្នាំ ១២៥១ – ១២៥៩ នៃគ្រឹស្តសករាជ ។ During his reign, Yuan army began to fight against the Southern Song (1127 – 1279).  In 1259, he died while on March.  ក្នុងកំឡុងព្រះអង្គគ្រងរាជ្រ, ទាហានយួនបានចាប់ផ្តើមវាយប្រឆាំងទល់នឹងពួក សុងខាងត្បូង (១១២៧ – ១២៧៩) ។ នៅអធិរាជទី ៧ នេះ យើងឃើញមានគេប្រើឈ្មោះយួនហើយ ។ នៅឆ្នាំ ១២៥៩ គាត់បានស្លាប់ ក្នុងខណៈដែលធ្វើ ពិធីហែរក្បួន ។

៨ – អធិរាជ យួន ហ្ស៊ីហ្ស៊ូ Emperor Yuan Shizu (Borjigin Kublai គូប្លៃ) 1260 – 1294 A.D. គាត់បាន គ្រងរាជ្យពីឆ្នាំ ១២៦០ – ១២៩៤ នៃគ្រឹស្តសករាជ ។ Koblai Khan founded Yuan Dynasty moved Capital to Peking 1279 and defeated Southern Song (960 – 1279).  អធិរាជ គូប្លៃ ខន ជាចៅ តែមូជិន បានបង្កើតសន្តតិវង្សយួន រួចប្តូររាជធានីទៅទីក្រុងប៉េកាំងនៅឆ្នាំ ១២៧៩ នៃគ្រឹស្តសករាជ ហើយបាន ផ្តួលរំលំ សន្តតិវង្សសុងខាងត្បូង ដែលបានកាន់អំណាចពីឆ្នាំ ៩៦០ – ១២៧៩ នៃគ្រឹស្តសក រាជ។

៩ – អធិរាជ យួន ចេងហ្សុង Emperor Yuan Chengzong (Borjigin Temur តែមូរ៍) 1295 – 1307 A.D. គ្រងរាជ្យពីឆ្នាំ ១២៩៥ – ១៣០៧ នៃគ្រឹស្តសករាជ ។ He was the grandson of Koblai Khan a conventional emperor.  គាត់ជាចៅរបស់អធិរាជ គូប្លៃ ខន ហើយជា អធិរាជ ដែលគេបានសន្មត់។

១០ – អធិរាជ យួន វូហ្សុង Emperor Yuan Wuzong (Borjigin Qayshan ហ្គឹយ៍ហ្សាន) 1308 – 1311 A.D. គ្រងរាជ្យពីឆ្នាំ ១៣០៨ – ១៣១១ នៃគ្រឹស្តសករាជ ។  He was the nephew of Chengzong.  គាត់ជាក្នួយរបស់ ចេងហ្សុង ។

១១ – អធិរាជ យួន រេនហ្សុង Emperor Yuan Renzong (Borjigin Ayurpribhadra អាយុព្រីបាត្រា) 1312 – 1320 A.D. គ្រងរាជ្យពីឆ្នាំ ១៣១២ – ១៣២០ នៃគ្រឹស្តសករាជ ។   He was the younger brother of Wuzong; he ascended the throne after Wuzong died.  គាត់ជាប្អូនបង្កើតរបស់អធិរាជ វូហ្សុង ដែលបានទទួលបន្តរាជ្យពី អធិរាជ វូហ្សុង ដែលបានចូលទីវង្គត់ ។

១២ – អធិរាជ យួន យិងហ្សុង Emperor Yuan Yingzong ( Borjigin Suddhipala ស៊ូឌីប៉ាឡា) 1321 – 1323 A.D. គ្រងរាជ្យពីឆ្នាំ ១៣២១ – ១៣២៣ នៃគ្រឹស្តសករាជ ។  He was the son of Renzong; he was killed by political enermies coup.  គាត់ជាកូនប្រុសរបស់ រេនហ្សុង; គាត់ត្រូវបានពួកសត្រូវធ្វើរដ្ឋប្រហារសម្លាប់ ។

១៣ – អធិរាជ តៃដិង ឌី Emperor Taiding Di (Borjigin Yesuntemur យេស៊ុនតែមូរ៍) 1324 – 1328 A.D.  គ្រងរាជ្យពីឆ្នាំ ១៣២៤ – ១៣២៨ នៃគ្រឹស្តសករាជ ។  He was a grandson of Kublai Khan; he was an unremarkable emperor.  គាត់ជាចៅរបស់អធិរាជ គូប្លៃ ខន; គាត់មិនមែនជាអធិរាជមានប្រជាប្រិយ ភាពទេ ។

១៤ – អធិរាជ ធីហ្ស៊ានហ្ស៊ុន ឌី Emperor Tianshun Di (Borjigin Angaba អានហ្កាបា) 1328 – គ្រងរាជ្យតែមួយខែ គឺក្នុងឆ្នាំ ១៣២៨ នៃគ្រឹស្តសករាជ ។ He was the grandson of Taiding Di; he was placed on the throne following by a coup, but ruled only a month.  គាត់ជាចៅរបស់អធិរាជ តៃដិង ឌី ដែលត្រូវបានគេដាក់គ្រងរាជ្យ បន្ទាប់ពីការធ្វើរដ្ឋប្រហារ គឺបានគ្រងរាជ្យតែមួខែប៉ុណ្ណោះ ។

១៥ – យួន វែនហ្សុង Emperor Yuan Wenzong (Borjigin Toq-Temur តុហ្គ-តែមូរ៍) 1328 – 1332 A.D. គ្រងរាជ្យពីឆ្នាំ ១៣២៨ -១៣៣២ នៃគ្រឹស្តសករាជ ។ He was the second son of Wuzong; he died of an illness in 1332.  គាត់ជាកូនបង្កើតទីពីររបសអធិរាជ វូហ្សុង; គាត់បានស្លាប់ដោយជម្ងឺនៅឆ្នាំ ១៣៣២ ។

១៦ – អធិរាជ យួន មិងហ្សុង Emperor Yuan Mingzong (Borjigin Qashila ហ្កាហ្ស៊ីឡា) 1329 – A.D.  គាត់គ្រងរាជ្យបាន ៨ ខែ ក្នុងគ្រឹស្តសករាជ ។ He was the eldest son of Wuzhong; he was poisoned by Wenzong and resigned for only 8 months.  គាត់ជាកូនច្បងបង្អស់របស់វូហ្សុង; គាត់ត្រូវបាន វែនហ្សុង ដាក់ថ្នាំបំពុល ហើយបានលាលែងពិតំណែង គឺគ្រងរាជ្យបានតែ ៨ ខែប៉ុណ្ណោះ ។

១៧ – អធិរាជ យួន និងហ្សុង Emperor Yuan Ningzong (Borjigin Irin Chiba អាយរិន ឈីបា)  1332 – A.D.  គាត់គ្រងរាជ្យបានតែពីខែ ក្នុងគ្រឹស្តសករាជ ១៣៣២ ។ He was the second son of Mingzong;  after ruling for less than 2 months, he died of an illness.  គាត់ជាកូនទីពីរបស់ មិងហ្សុង; បន្ទាប់ពីគ្រងរាជ្យមិនបានពីរខែផង គាត់ត្រូវបានស្លាប់ដោយជម្ងឺ ។

១៨ – អធិរាជ យួន ហ៊ួយហ្សុង Emperor Yuan Huizong (Borjigin Toghan Temur តុហ្កាន តែមូរ៍) 1333 – 1368 A.D.  គាត់គ្រងរាជ្យពីឆ្នាំ ១៣៣៣ – ១៣៦៨ នៃគ្រឹស្តសករាជ ។ He was the eldest son of Mingzong; during his reign, the Hongjijun uprising broke out and subsequently the Capital was captured by Zhu Yuanshang.  គាត់ជាកូនបងបង្អស់ របស់ មិងហ្សុង; ក្នុងកំឡុងនៃការគ្រងរាជ្យ, ការបះបោររបស់ ហុងជីជុន បានកើតឡើង ហើយរាជធានី ត្រូវបានគេយកបានដោយ ហ្ស៊ូ យួនហ្ស៊ាង ។

នេះជារាជ្យចុងក្រោយ របស់អាណានិគមនិយម ម៉ុងហ្គោល ដែលបានកាន់កាប់ប្រទេសចិន ។ បើសារុប ទៅម៉ុងហ្គោលបានត្រួតត្រាចិនចំនួន ១៦២ ឆ្នាំ ។  ដើម្បីសិក្សាឱ្យបានស៊ីជម្រៅ សូមសិក្សាប្រវត្តិសាស្រ្ត យួនសព្វថ្ងៃនេះផង ដើម្បីប្រៀបធៀបឈ្មោះអ្នកដឹកនាំ ថាតើមានជាប់ខ្សែរស្រឡាយឬអត់ បើតាមស្តាប់ ឈ្មោះ របស់នាយករដ្ឋមន្រ្តី ឬ អ្នកដឹកនាំយួនសព្វថ្ងៃនេះ ប្រហែលជាមានឈ្មោះប្រហាក់ប្រហែលឈ្មោះ ខាងលើនេះដែរ ។ ចូរសិក្សាស្រាវជ្រាវទាំងអស់គ្នា ។ ខ្ញុំបកប្រែនេះ ក្រៅផ្លូវការទេ បើអស់លោកណា អាចបកបានល្អជាងនេះ សូមជួយបន្ថែម បន្ថយផង សូមអរគុណទុកជាមុន ៕

NOW, THIS IS THE TIME TO WORK TOGETHER!

NOW, THIS IS THE TIME TO WORK TOGETHER!

កិច្ចព្រមព្រៀង២៣តុលា១៩៩១

កិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស

សូមធ្វើការផ្លះប្តូរបន្តិច!

ដោយសារតែគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ កាន់តែមានប្រជាប្រិយភាព សូមតម្លើងកៅអីមួយទៀត សម្រាប់ថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលកម្ពុជា ។ ដោយសារតែ ដើម្បីរក្សាស្ថិរភាពនយោបាយ នៅកម្ពុជា បុរសជើងខ្លាំង គឺសម្តេចអគ្គមហាតេជោ ហ៊ុន សែន នៅកាន់តំណែង នយោបាយដដែល ហើយក៏ត្រូវនាំបញ្ចូលបន្ថែមនូវ អគ្គមេបញ្ជាការកងទ័ពថ្មី គឺលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ជំនួសលោក ទា បាញ់ គាត់ចូលនិវត្តន៍ ។ ហើយសម្តេចក្រុមព្រះ ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រណ្ណារិទ្ធិ ទ្រង់យាងទៅក្បែរ ព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហមុនី ដោយសម្តេច ជា ស៊ីម គាត់ចូលនិវត្តន៍ដែរ ។ យ៉ាងម៉េចដែរ អស់លោក ពេញចិត្តទេ? សុំជួយអោយយោបល់ផង ហើយនិង សូមអរគុណទុកជាមុន!

អនុសញ្ញាខ្មែរ-បារាំងឆ្នាំ ១៨៨៤

នៅថ្ងៃទី ១៧ មិថុនា ១៨៨៤ វេលាម៉ោង ១០ យប់ ទេសាភិបាលបារាំង នៅកូសាំងស៊ីនឈ្មោះ សាល ថុមសុន (Charles Thomson) ដោយមានបារាំងម្នាក់ទៀត ជាតំណាងអាណានីគមនិយម ឈ្មោះហ្វូររ៉ែស (Foures) មកជាមួយផង បានចូលទៅបង្ខំព្រះបាទនរោត្តម ឱ្យចុះហត្ថលេខាលើ សន្ធិសញ្ញាថ្មីមួយទៀត ។ សន្ធិសញ្ញានេះបាន ដកសិទ្ធិរបស់ស្តេច ដើម្បីឱ្យបារាំង ធ្វើជាអាណាព្យាបាល លើប្រទេសខ្មែរទាំងមូល ។ រីឯសេចក្តីនៃសន្ធិសញ្ញានោះ មានខ្លះៗដូចតទៅ៖

– ស្តេចត្រូវតែទទួលកំណែប្រែ ផ្នែករដ្ឋបាល តុលាការ ហិរញ្ញវត្ថុ និង សេដ្ឋកិច្ច ដែលគណៈរដ្ឋមន្រ្តី នៃសាធារណរដ្ឋ បារាំងបានសំរេចថានឹងធ្វើ ។

– ត្រូវស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតត្រារបស់បារាំង ភ្នាក់ងាររាជការខ្មែរ មានចៅហ្វាយខេត្ត និង មេក្រសួងជាដើម ។ ក្រសួងគយ សាធារណការ និង ក្រសួងឯទៀតៗ ដែលត្រូវការវិស្វករ ឱ្យស្ថិតនៅក្រោម ការចាត់ចែងរបស់ បារាំងផ្ទាល់ដែរ ។

– ស្តេចត្រូវតែទទួលតំណាងបារាំង តាមសេចក្តីស្នើសុំ ។

– ចំណាយសម្រាប់រាជការ ក្នុងរាជាណាចក្រ និង សម្រាប់អាណានិគមនិយមបារាំង ជាបន្ទុករបស់ ប្រទេសខ្មែរ ។ល។

ការដកអំណាចពី ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ ការយកប្រទេសខ្មែរ មកដាក់នៅក្នុងអំណាច អភិបាលបារាំង បានបណ្តាលឱ្យមាន ចលនាប្រឆាំងនឹងបារាំង ក្នុងអំឡុង ១៨ ខែ (១៨៨៥ – ១៨៨៧) ។ ទ័ពបារាំង បានបង្ក្រាប ក្រុមអ្នកតស៊ូជានិច្ច ។ការបះបោរទាំងនេះកើតឡើង ដោយព្រះតម្រិះ របស់ព្រះបាទនរោត្តម ដើម្បីប្រឆាំងនឹងបារាំង ប៉ុន្តែដោយទ័ពទាំងនោះ ខ្វះសម្ភារៈ ខ្វះស្បៀងអាហារ ទើបព្រះបាទនរោត្តម បញ្ឈប់ទៅវិញ(១) ។ រីឯពួកមេដឹកនាំចលនាទាំងនេះ ត្រូវបានបារាំងប្រើកលល្បិចផ្សេងៗ យកទៅសម្លាប់ ចោលអស់ជាច្រើន ដោយវិធីព្រៃផ្សៃបំផុត ។ ខ្លះត្រូវគេលួចសម្លាប់ ខ្លះទៀតត្រូវគេចាប់ យកទៅចង ផ្អោបនឹង បំពង់ផ្សែងក៏ប៉ាល់ ដូចជាលោកឧកញ៉ា ក្រឡាហោមគង់ ជាដើម ។

យោបល់រួមៈ

នៅសតវត្សទី ១៩ ប្រទេសខ្មែរបានធ្លាក់ ទៅក្នុងកណ្តាប់ដៃរបស់ ជនបរទេសមួយទៀត គឺបារាំងសេស ។ ការតាំងអំណាចនេះ ជាបន្ទុកដ៏ធ្ងន់មួយ ចំពោះប្រជារាស្រ្តខ្មែរ ក្នុងអំឡុង ៩០ ឆ្នាំ (១៨៦៣- ១៩៥៣) ។ អាណានិគមនិយមបារាំង បានធ្វើឱ្យរាស្រ្តខ្មែរ បាត់បង់នូវវប្បធម៌-អរិយធម៌របស់ខ្លួន បំផ្លាញសេដ្ឋកិច្ចខ្មែរ បំណងទុកខ្មែរឱ្យនៅ ក្រោមអំណាចគេជាដរាប ។ រីឯការដែល បារាំងបានទាមទារ យកខេត្តខ្លះ ឱ្យមកខ្មែរវិញ ដូចជា បាត់ដំបង សៀមរាប សេរីសោភ័ណ្ឌ ជៃករណីយកិច្ច របស់បារាំង ក្នុងឋានៈជាអ្នក ការពារទឹកដីខ្មែរ ។ បើបារាំងពុំបានធ្វើដូច្នោះទេ នោះពិតជាខុស នឹង សន្ធិសញ្ញាឆ្នាំ ១៨៦៣ ។

ម្យ៉ាងវិញទៀត បារាំងបានសំរេចកាត់ខេត្តខ្លះ នៅកម្ពុជាក្រោមឱ្យយួន ឥតបានសួរយោបល់ ពីរដ្ឋាភិបាលខ្មែរឡើយ ។ នេះជាកំហុសមួយយ៉ាងធំ របស់បារាំងជំនាន់អាណានិគម ដែលធ្លាក់មកលើ ប្រជារាស្រ្តខ្មែរ ។ ទីបំផុត ដោយការភ្ញាក់រលឹក និង សាមគ្គីរវាងរាស្រ្តខ្មែរទាំអស់ ខ្មែរក៏បានបង្កើត ចលនាផ្សេងៗ ទាមទារយកឯករាជ្យ ពីបារាំងមកវិញ នៅថ្ងៃទី ៩ វិច្ឆិការ ១៩៥៣ ។

សំណួរៈ

១.  សៀមនៅមានអំណាច ត្រួតត្រាលើខ្មែររហូតដល់ឆ្នាំណា ?

២.  សន្ធិសញ្ញាបារាំង-ខ្មែរឆ្នាំ ១៨៦៣ មានន័យយ៉ាងដូចម្តេច ? ចុះសន្ធិសញ្ញាខ្មែរ-បារាំងនៅឆ្នាំ ១៨៨៤ វិញ ?

៣.  ព្រះបាទនរោត្តម មានចរិយាដូចម្តេចខ្លះ ដែលគួរឱ្យកត់សម្គាល់បាន ?

៤.  បើតាមការរៀបចំ ក្នុងផ្នែកសង្គមកិច្ច លើកទី ១ ឆ្នាំ ១៨៦៧ តើអ្នកអាចយល់ពីសង្គមខ្មែរ ក្នុងសម័យមុន (ឆ្នាំ ១៨៦៧) (២) បានយ៉ាងដូចម្តេចខ្លះ ?

(១) ព្រះបាទនរោត្តម ឱ្យឈប់ធ្វើការបហបោរ មកពីមានការគរាមកំហែង ពីបារាំងថាៈ បើមិនឈប់ទេ នឹង ចាប់ស្តេចខ្មែរយកទៅបារាំង ឬ ទៅស្រុកអាហ៊្វ្រិក ។

(២) ឆ្នាំ ១៨៦៧ បារាំងឱ្យទៅយួននូវខេត្ត លុងហោរ (យួនថា វិញឡុង) មាត់ជ្រូក (យួនថា ចូវដុក) និង ពាម បន្ទាយមាស (យួនថា ហាទៀង) ។

សន្ធិសញ្ញាខ្មែរ-បារាំងឆ្នាំ ១៨៦៧

សន្ធិសញាញខ្មែរ-បារាំងឆ្នាំ ១៨៦៧ និង ការរៀបចំលើកទី ១ ។  ក្រោយពេលដែលបាន ទទួលរាជស ម្បត្តិហើយ ព្រះបាទនរោត្តម បានបង្ក្រាបអង្គការតស៊ូ ដែលមានអាចារ្យស្វា និង ពោកំបោរ ជាអ្នកដឹកនាំ ។ (ត្រង់ចំណុចនេះ ខ្ញុំបានឃើញគេ និយាយនៅក្នុង ឯកសារខ្មែរក្រហម ដំបូងដែលមានឈ្មោះ អាចារ្យស្វា និង ពោកំបោរ ។)

ក្នុរាជកាល ព្រះបាទនរោត្តម ខែត្រលុងហោ (យួនថា វិញឡុង) មាត់ជ្រូក (យួនថា ចូវដុក) និង ពាម បន្ទាយមាស (យួនថា ហាទៀង) ត្រូវបានបារាំងយកទៅដាក់ ក្នុងដែនដីកម្ពុជាក្រោម ឱ្យនៅក្រោម អំណាចរបស់ខ្លួន ។ ដូច្នេះដែនដីកម្ពុជាក្រោមទាំងមូល ក៏ស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រង របស់បារាំង ចាប់ពីពេលនោះមកដែរ ។

នៅខែកក្កដា ១៨៦៧ ស្តេចសៀមបានធ្វើសន្ធិសញ្ញាមួយ ជាមួយនឹងបារាំង ។ តាមសន្ធិសញ្ញានេះ សៀម ត្រូវអស់សិទ្ធិ ត្រួតត្រាលើប្រទេសខ្មែរ តែបារាំងបានទទួលស្គាល់ថា ខែត្រសៀមរាប បាត់ដំបង និង សេរីសោភ័ណ ជារបស់សៀម ។ ម្យ៉ាងទៀត បារាំងបានសន្យាថា មិនបញ្ចូលប្រទេសខ្មែរ ជាអាណានិគម ដូចកម្ពុជាក្រោមឡើយ ។

នៅឆ្នាំ ១៨៦៧ ព្រះបាទនរោត្តម បានយាងចេញពី ឧត្តុង្គមកគងនៅ រាជវាំងថ្មីឯភ្នំពេញ ដើម្បីឱ្យ បានមកជិតបារាំង ដែលតាំងនៅព្រៃនគរ ។ នៅឆ្នាំ ១៨៧៧ ព្រះបាទនរោត្តម បានពិភាក្សាជាមួយ នឹង តំណាងនៅប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីរៀបចំច្បាប់ទំលាប់ខ្លះ ក្នុងប្រទេស ។ ការរើរៀបចំជាថ្មីនេះ មានចំណុច សំខាន់ៗដូចតទៅ៖

- ប្រាក់ពន្ធដាក្នុងប្រទេសភាគច្រើន ត្រូវយកទៅធ្វើសមិទ្ធិសំរាប់ ជាប្រយោជន៍សាធារណៈ ។

- គណៈរដ្ឋមន្រ្តីអាចសំរេច និង ពិនិត្យបញ្ហាសំខាន់ៗខ្លះ ពុំចាំបាច់សាកសួរយោបល់ ព្រះរាជាឡើយ ។ ឯប្រទេសបារាំងវិញ មានសិទ្ធិពេញទីចូលរួម ក្នុងការប្រជុំសំរេចកិច្ចការ គ្រប់បែបយ៉ាង ហើយនិងមាន សិទ្ធិបញ្ចាញ យោបល់ទៀតផង ។ គេសំរេចឱ្យបន្ថយ ចំនួនខែត្រក្នុងប្រទេស ដើម្បីចៀសវាងចំណាយ ច្រើន ។ អ្នករាជការទាំងឡាយ ត្រូវបានទទួលប្រាក់ប្រចាំខែ ពីព្រះរាជាទៅតាម កិច្ចការរបស់ខ្លួន ហើយពុំអនុញ្ញាត អ្នករាជការទាំងនោះ ឱ្យដកយកពន្ធដារផ្ទាល់ ពីរាស្រ្តធ្វើជាប្រាក់ ប្រចាំខែរបស់ខ្លួន ទៀតឡើយ ។

ការអនុវត្តន៍ច្បាប់ថ្មីនេះ ពុំមានប្រសិទ្ធិភាពទេ ដោយមានការជំទាស់ ​ពីសំណាក់មន្រ្តីរាជការខ្លះ ។ នៅឆ្នាំ ១៨៨៤ បារាំងក៏បង្ខំ ព្រះបាទនរោត្តមឱ្យ ចុះសន្ធិសញ្ញាថ្មីមួយទៀត ដែលបើកអំណាច ជាច្រើនដល់បារាំង ដើម្បីចាត់ចែងការងារ លើប្រទេសខ្មែរទាំងមូល ។ សូមរងចំាអាន សន្ធិសញ្ញាខ្មែរ-បារាំងឆ្នាំ ១៨៨៤ ទៀត ។ សូមអរគុណទុកជាមុន !!

សន្ធិសញ្ញាខ្មែរ-បារាំង ១៨៦៣

សេចក្តីផ្តើម -ក្នុងពាក់កណ្តាលទី ១ នៃសតវត្សទី ១៩ ប្រទេសខ្មែរនៅក្រោម អំណាចយួននិងសៀម ពីព្រោះតែ ស្តេចខ្មែរហែកហួរ ដណ្តើមរាជ្យគ្នា ។ ម្លោះហើយ បានជាមកដល់រាជ្យ ព្រះបាទអង្គដួងទៅហើយ (ឆ្នាំ ១៨៤៧ ដល់ ១៨៦០) ក៏មានយួននិងសៀម មកនៅប្រចាំការ អមស្តេចខ្មែរ ដើម្បីសម្រេច កិច្ចការរបស់ខ្មែរដែរ ។ ចំពោះការជិះជាន់បែបនេះ ព្រះបាទអង្គដួង ខំប្រឹងរិះរកមធ្យោបាយ គ្រប់បែបយ៉ាង ដើម្បីរំដោះខ្លួន ពីបរទេសទាំង ២ នេះ ។

នៅឆ្នាំ ១៨៥៤ ស្តេចអង្គដួងបាន ឱ្យរាជទូតខ្មែរម្នាក់ ទៅទាក់ទងនឹង កុងស៊ូលបារាំង ដែលតាំងនៅសិង្នបុរី ក្នុងគោលបំណង ឱ្យប្រទេសបារាំង ជួយការពារប្រទេសខ្មែរ ប៉ុន្តេពុំបានសម្រេច ព្រោះសៀមបានដឹង កិច្ចការនេះដែរ ហើយសៀមក៏ គំរាមកំហែង ព្រះបាទអង្គដួងថាៈ “បើព្រះអង្គព្រមចុះសន្ធិសញ្ញា សម្ព័ន្ធភាពជាមួយនឹងបារាំង ដែលមានដឺម៉ុងទិញី (De Montingny) ជាតំណាងនោះ សៀមនឹងលើកទ័ព ចូលមកកំទេចខ្មែរ ពុំខានឡើយ” ។

ចំពោះស្ថានការណ៍នេះ ព្រះអង្គដួងពុំហ៊ាន ឱ្យឌីម៉ុងទីញី ចូលមកក្រាបបង្គុំគាល់ទេ ។ ឃើញដូច្នេះ បារាំងក៏ផ្អាក ការចុះសន្ធិសញ្ញា សម្ព័ន្ធភាពបារាំង-ខ្មែរនេះទៅ ។ នៅឆ្នាំ ១៨៦០ ព្រះបាទអង្គដួង ក៏ចូលទីវង្គត់ ឯបារាំងក៏បាន ចូលមកត្រួតត្រាលើយួន ដែលតាំងនៅព្រៃនគរ ។

១. សន្ធិសញ្ញាឆ្នាំ ១៨៦៣ រាជបុត្រច្បងរបស់ព្រះបាទអង្គដួង នរោត្តម បានគ្រងរាជ្យសម្បត្តិស្នង ។ ឯរាជបុត្របន្ទាប់គឺ ស៊ីវត្ថា និង ស៊ីសុវត្តិ ។ ព្រះបាទនរោត្តម កាលដែលឡើង គ្រប់គ្រងប្រទេស ខ្មែរហើយ និយមតែភាសាសៀម និង ទំនៀមទំលាប់សៀម ព្រមទាំងពឹងផ្អឺកទៅលើសៀមផងទៀត ប្រសិនបើមាន ការអ្វីម្តងៗ ។ ដោយឥរិយាបថបែបនេះ ព្រះអង្គក៏ចេះតែ មានគំនិតខ្លាច ព្រះអានជទាំងពីរក្បត់ ហើយក៏ខំប្រឹងរិះរកមធ្យោបាយ ធ្វើឱ្យសៀមចាប់អានុជ យកទៅឃុំទុកនៅបឹងកក ។ ក្នុងគំនិតខ្លាចអានុជ ជ្រែករាជ្យដដែលនេះ ព្រះបាទនរោត្តមបាន ភៀសខ្លួនទៅបឹងកក ដោយយកទាំងបញ្ចកកុធភណ្ឌ ទៅជាមួយផង ក្នុងឆ្នាំ ១៨៦១ ។

នៅឆ្នាំ ១៨៦២ សៀមក៏បាននាំព្រះអង្គ មកស្រុកខ្មែរវិញ ដោយធ្វើដំណើរកាត់តាមខែត្រកំពត ។ នៅខែ កញ្ញា ១៨៦២ ព្រះរាជាខ្មែរបានទទួល ទស្សនកិច្ច របស់លោក ឧត្តមនាវី បូណាដ (Bonard) ជាតិបារាំង ដែលត្រួតត្រាកម្ពុជាក្រោម ។ ជនបារាំងនេះបានសង្កេតឃើញថា សៀមមានឥទ្ធិពលលើ ស្តេចខ្មែរខ្លាំង ណាស់ ។ ដើម្បីបង្ហាញសៀមឱ្យឃើញថា បារាំងចង់ចូលមកត្រួតត្រាទឹកដីខ្មែរ គេក៏ពុំព្រមបញ្ជូនបក្សពួក ស៊ីសុវត្ថា (១) ដែលគេចខ្លួន ទៅនៅកម្ពុជាក្រោម មកឱ្យសៀមវិញទេ ។

បន្ទាប់មក ទេសាភិបាលបារាំងថ្មី នៅកូសាំងស៊ីន គឺលោកឧត្តមនាវី ឡាក្រង់ឌ្យែរ (Lagrandiere) បានបញ្ជូននាយទាហាន ជើងទឹកម្នាក់ឈ្មោះ ឌូដា ដឺ ឡាក្រេ (Doudart de Lagree) មកក្រាបទូល ព្រះបាទនរោត្តម បង្ខំព្រះអង្គឱ្យចុះហត្ថលេខា លើសន្ធិសញ្ញា សន្តិភាពនិងមិត្តិភាព រវាងបារាំងនិងខ្មែរ ចុះថ្ងៃទី ១១ សីហា ១៨៦៣ ។

អធិរាជបារាំង បានអះអាងថា នឹងការពារប្រទេសខ្មែរ ហើយនិងដាក់តំណាងម្នាក់ នៅអមស្តេចខ្មែរ ។ ចំណែកខ្មែរវិញ ក៏អាចដាក់តំណាងម្នាក់ នៅព្រៃនគរអមទេសាភិបាលបារាំង នៅកូសាំងស៊ីនដែរ ។ តាមមាត្រា ១, ២, និង ៣ នៃសន្ធិសញ្ញានេះ ព្រះចៅប្រទេសបារាំង ត្រូវទទួលភារកិច្ច ធ្វើប្រទេសខ្មែរ ឱ្យមានរបៀបរៀបរយ មានសន្តិភាព និង ការពារប្រទេសខ្មែរ កុំឱ្យបរទេស លុកលុយថែមទៀត ។ ក្នុងគោលបំណងនេះ ព្រះរាជាខ្មែរបានប្រទានដីមួយកន្លែង នៅជ្រោយចង្វាទៅបារាំង ដើម្បីធ្វើឃ្លាំងដាក់ ធ្យូងថ្ម និង គ្រឿងសម្ភារៈផ្សេងៗ ។ ម្យ៉ាងទៀត ស្តេចខ្មែឬបើកសិទ្ធិឱ្យរាជការបារាំង កាប់ឈើដើម្បីយក ទៅធ្វើ កប៉ាល់របស់គេផង ។

សន្ធិសញ្ញានេះ ត្រូវបានបញ្ជូនទៅ ក្រុងបារិស “ដើម្បីថ្វាយព្រះចៅ ណាប៉ូលេអុងទី ៣”  ចុះហត្ថលេខា អនុម័តថែមទៀត ។ ក្នុងចន្លោះពេលដែលបារាំង ពុំទាន់អនុម័តលើ សន្ធិសញ្ញានេះ សៀមក៏ចេះតែ ឱ្យតំណាងខ្លួន មកគំរាមកំហែង ព្រះបាទនរោត្តម ជាញឹកញយ ។ ស្តេចខ្មែរ ដោយចាំសន្ធិសញ្ញា នេះយូរពេក ហើយដោយខ្លាចសៀម លើកទ័ពចូលមកទៀត ក៏សុខចិត្តប្រគល់ ដោយសម្ងាត់ទៅសៀមនូវ ខែត្រពោធិ៍សាត់ និង កំពុងស្វាយថែមទៀត ក្នុងឆ្នាំ ១៨៦៣ ។ លុះដល់ដឹងរឿងនេះ បារាំងមិនចង់ឱ្យខាត ដីដែលត្រួតត្រា ក៏កំហែងយកពីសៀមមកវិញ ។

សន្ធិសញ្ញាខ្មែរ-បារាំង បានផ្ញើរត្រឡប់ ពីក្រុងប៉ារិសមកវិញ នៅខែមីនា ១៨៦៤ ។ ដោយសំអាង លើសន្ធិសញ្ញានេះ បារាំងក៏សុំសៀមឱ្យបញ្ជូន បញ្ជកកុធភណ្ឌ មកថ្វាយព្រះបាទ នរោត្តម ដែលបានទទួល រាជាភិសេក នៅថ្ងៃទី ៣ មិថុនា ១៨៦៤ ។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក សៀមក៏ថយចេញពីឧត្តុង្គ លែងមានអំណាចត្រួត្រា លើខ្មែរទៀតហើយ ។ កម្ពុជាក៏ធ្លាក់ក្នុងកណ្តាប់ដៃបារាំងវិញ ។

(១) បក្សពួកស៊ីសុវត្ថា បានបះបោរប្រឆាំងនឹង ព្រះបាទនរោត្តម ហើយបានគេចខ្លួនទៅនៅកម្ពុជាក្រោម ដែលពេលនោះធ្លាក់ទៅក្នុង អំណាចត្រួត្រារបស់បារាំងហើយ ។ ពេលក្រោយនឹង សរសេរអំពី សន្ធិ- សញ្ញាឆ្នាំ ១៨៦៧ និង ការរៀបចំលើកទី ១ ហើយនិង អនុសញ្ញាឆ្នាំ ១៨៨៤ ទៀត ។ ចូរតាមដាន មើលនូវសន្ធិសញ្ញាទាំងនេះ ទាំងអស់គ្នាកំខាន ។ សូមអរគុណទុកជាមុន !

MegaStructures of the Angkor Wat

សូមចូលមើលវីឌីអូ អំពីសំណង់អង្គរវត្តដ៏ស្កឹមស្កៃ តាមរយៈទស្សនាវដ្តីភូមិសាស្រ្តជាតិ របស់អាមេរិកាំង ដែលគេបានថត ពីលើអាកាស ដូចមានខាងក្រោម៖

 

តើយួនជានរណា? មកពីណា? វគ្គទី១

ស្តេចសង្គ្រាម ជិងហ្គិស ខន ត្រួតចិន អិនណ្ឌា អារ៉ាប់ រូស្ស៊ី និង អឺរ៉ុប ឬ ពិភពលោក

គូ ប្លៃ ខន បង្កើតរបបយួន កាន់កាប់ចិន ១២៦០-១២៩៤

ដើម្បីយល់ដឹងថា យួនជានរណា? មកពីណា? តើយួនបានមកនៅ ក្នុងប្រទេសវៀតណាម សព្វថ្ងៃនេះ ពីជំនាន់ណាមក? ចូរសិក្សាប្រវត្តិសាស្រ្ត ទាំងអស់គ្នា ។ បើតាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវ របស់ខ្ញុំ យួនដូចជា មិនមានប្រទេសជាតិ ដោយខ្លួនឯង ពិតប្រាកដទេ ។ ប៉ុន្តែជាជនជាតិមួយ ជារបបមួយ  ដែលបានបង្កើត ឡើងដោយ ជនជាតិម៉ុងហ្គោល គូប្លៃ ខន ដែលជាចៅរបស់ តែមូជីន ឬ ជិងហ្គិស ខន ដែលគ្រប់គ្រងចិន ១៦២ ឆ្នាំ (១២០៦-១៣៦៨ គ្រឹស្ករាជ)។

គឺជនជាតិនេះ គេបង្កើតឡើង ជាចម្រុះជាតិសាសន៍ មកពីក្រៅ មិនមែនជា ជនជាតិចិនពិតប្រាកដទេ ។ កាលពេលនោះ ជនជាតិចិនពិតប្រាកដ គេដាក់ឱ្យនៅជាមនុស្ស សាមញ្ញធម្មតា ឬ កាន់តួនាទីថ្នាក់ក្រោម គេបំផុត ក្នុងរបបម៉ុងហ្គោល កាន់កាប់ ។ អញ្ចឹងបានជាយួនពីមុន យួនសព្វថ្ងៃនេះ មិនត្រូវគ្នាជាមួយចិនទេ ពីព្រោះមានគំនុំគុំគួនគ្នា តាំងពីដើមមក យើងអត់ដឹងទេ ។

ហើយខ្ញុំក៏ស្មានដែរ ស្មានថាយួន មកនៅប្រទេសយួន សព្វថ្ងៃនេះ ជាជនជាតិចិន ជាទាហានចិន ដែលបានបាក់ទ័ព ចាញ់ទាហាន ម៉ុងហ្គោល នាពេលនោះ ហើយរត់មកជ្រកកោណ នៅប្រទេសកម្ពុជា សុំឱ្យស្តេចខ្មែរជួយ ហើយចូលរួម កម្លាំងវាយទប់ទល់ រុញច្រានទាហានម៉ុងហ្គោលចេញ នាសម័យនោះ  តែផ្ទុយទៅវិញទេ ។តាមពិតពួកយួន ជាទាហានម៉ុងហ្គោលហ្នឹងឯង នេះបើតាមការមើលតាម ប្រវត្តិសាស្រ្ត ម៉ុងហ្គោលនេះ ។ គឺគេបានកំណត់ ពេលវេលា និង ទីកន្លែងពិតប្រាកដណាស់ ។

ហើយសូមសួរថា តើទាហានម៉ុងហ្គោល បានចូលកាន់កាប់ ប្រទេសខ្មែរដែរឬអត់ តើពួកគេបានមកដល់ ទីណា ? ហើយបើយើងពិនិត្យ ពេលវេលា ជីវតាក្វាន់ មកស្រុកខ្មែរ គឺនៅសម័យ ម៉ុងហ្គោល កាន់កាប់ចិន ហ្នឹងឯង អត់ខុសអ្វីបន្តិច ហើយចង់មិនចង់ ជីវតាក្វាន់មកស្រុកខ្មែរ ដើម្បីទំនាក់ទំនង ការទូតជាមួយ ស្តេចខ្មែរ ក៏ដោយសារពួកយួន បានមកនៅជាយដែន ដីខ្មែរនេះឯង ហើយរបបយួននៅស្រុកចិន នឹងត្រូវដួលរលំផង គឺចិនកំពុងវាយដណ្តម ឯករាជ្យពីយួនវិញ ។

បើយើងពិនិត្យមើល ឱ្យបានស៊ីជម្រៅ ជនជាតិយួន និង ជនជាតិថៃនេះ បានមកតាំងទីលំនៅ ក្នុងប្រទេសសព្វថ្ងៃនេះ ព្រមពេលជាមួយគ្នា ថៃចូលមកភាគខាងលិច ហើយយួនចូលមកភាគ ខាងកើត ។ អញ្ចឹងបានជាយួន គ្មានវប្បធម៌-អរិយធម៌ ពិតប្រាកដទេ គឺយកវប្បធម៌ចិន មកប្រើប្រាស ។ ហើយថៃក៏អត់មាន វប្បធម៌ផ្សេងពីខ្មែរដែរ ដូចគ្នាបេះបិត ទាំងទំនៀមទំលាប់ ទាំងភាសា ។ ខ្ញុំនិយាយនេះ តែមួយជ្រុងប៉ុណ្ណោះ មិនដឹងយួន ឬ វៀតណាម សព្វថ្ងៃនេះ គេដាក់ ឬ សរសេរ ប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់គេ យ៉ាងណានោះទេ ។ បើបងប្អូនមាន សូមចែករំលែក គ្នាមើលផង ! បើខុសឆ្គង ឆ្គាំឆ្គងកន្លែងណា សូមជួយកែតម្រូវ និង បញ្ជាក់ផង ។ ហើយការដាក់មកនេះ គ្រាន់តែសម្រាប់ជាការ សិក្សារៀនសូត្រ និង យលដឹងទេប៉ុណ្ណោះ ។  សូមអរគុណទុកជាមុន !!

សម្តេចហ៊ុន សែន កាលនៅជាទាហានខ្មែរក្រហម

រូបសម្តេចហ៊ុន សែន,នាយករដ្ឋមន្ត្រីខ្មែរ, កាលនៅជាទាហាន ខ្មែរក្រហម ។ មើលទៅគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ ពាក់ទ្រនាប់ជើងផ្ទាត់ ប្រហែលជាថតយូរហើយ ទំនងកាលដើមឆ្នាំ ១៩៧៥ ប្រហែលជានៅ ពេលដែល កំពុងចូលក្រុងភ្នំពេញហើយ មើលទៅ ។ បារីនៅជាប់នឹងមាត់ជានិច្ច រាងក្លាហានមែន ។ អរគុណអ្នកដែលបាន ចែករំលែករូបភាពនេះ ខ្ញុំមិនបានកែកុន បន្ថែមបន្ថយអ្វីទេ អក្សរដែលសរសេរ និងការកាត់ ជារបស់គេធ្វើស្រាប់ គឺគ្រាន់តែចម្លង យកមកដាក់ចែកគ្នាមើល តែប៉ណ្ណោះ ហើយអ្នកណា គេចង់អូសក អូសខ្លួនអីនោះ គឺស្រេចតែគេទៅចុះ ។ បើមើលតាមរូបភាពនេះ លោកហ៊ុន សែន កំពុងតែដេញប្រជាជន អោយចេញពីទីក្រុងភ្នំពេញ អញ្ចឹងរឿងជំលៀស ប្រជាជននៅភ្នំពេញ កាល១៧ មេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥ សួរលោកហ៊ុន សែន ប្រហែលជាដឹងរឿងច្រើនជាងគេ ហើយគួរតែអញ្ចឹញគាត់ អោយចូលមកបំភ្លឺ ក្នុងតុលាខ្មែរក្រហម ទើបត្រឹមត្រូវ ! មិនថាអញ្ចឹង ?

HUN SEN, FORMER KHMER ROUGE SOLDIER, KHMER PRIME MINISTER TODAY !!

Cambodia/Kampuchea !!

ចូរនាំគ្នាមើលវីឌីអូ ប្រវត្តិសង្គ្រាមយួនឈ្លានពានកម្ពុជា, ចិនឈ្លានពានវៀតណាម, និង កងទ័ពខ្មែរក្រហម កងទ័ពសម្តេចឪ សម្តេចតា ឬ សម្តេចតាទួត ហើយនិង កងទ័ពលោកតា សឺន សាន រួបរួមគ្នា វាយបកប្រឆាំងទល់នឹងកងទ័ពវៀតណាម និង របបហេង សំរិន នៅកម្ពុជា ក្នុងនោះមានដាក់រូបភាពខ្មែរ ជនភៀសខ្លួននៅតាមព្រំដែនផងដែរ ។ វីឌីអូនេះបានសម្ភាសច្រើន ជាមួយសម្តេចឪ សម្តេចតា ឬ សម្តេចតាទួត អំពីបញ្ហាសង្គ្រាម នៅកម្ពុជា ដែលគួរជាទីចាប់អារម្មណ៍ !!

សូមចុចមើលវីឌីអូ ដូចមាននៅ ខាងក្រោម៖

 

 

ការវិវត្តិន៍នៃវត្តខ្មែរអង្គរ !!

ពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ វត្តខ្មែរអង្គរចេះតែ មានការវិវត្តិន៍ទៅមុខជានិច្ច ដោយសារតែ ស្រឡាញ់នូវ វប្បធម៌-អរិធម៌ខ្មែរ ស្រឡាញ់នូវ ស្នាដៃវីរៈបុរសខ្មែរ នាសម័យអង្គរ គឺធ្វើអ្វីៗចង់តែបន្តរ តាមស្នាដៃរបស់ខ្មែរ ដើម្បី ទុកជាកេរ្តិ៍តំណែល បន្តររាប់រយរាប់ពាន់ឆ្នាំ ទៅមុខទៀត គឺគ្មានអ្វីដែល បង្អាក់ដំណើរនេះ បានឡើយ !  អញ្ចឹងសូមងបប្អូន ជួយគាំទ្រ និងជួយផ្តល់ជា គំនិតយោបល់ផង ! សូមរងចាំមើល ក្នុងរយៈពីរបីខែ ខាងមុខ តើនឹងមានអ្វីកើតឡើង ? គឺនឹងធ្វើសន្សឹមសន្សឹមទៅតាមក្បួន ដែលមានចែងមក ។ សូមអរគុណ និង អរព្រះគុណ ដែលបានតាមដាន និង កំពុងតាមដាន គឺសង្ឃឹមថានឹងបានដូច បំណងមិនខានឡើយ !!

ព្រះពុទ្ធទ្រង់ដោះស្រាយបញ្ហាសង្គ្រាម !!

ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ទ្រង់យាងដោះស្រាយ រឿងសង្គ្រាម គឺសម្រុះសម្រួលមនុស្សពីរបក្ស កុំអោយទាស់ទែង ខ្វែងគំនិតគ្នា ឬ កុំអោយច្បាំងកាប់ចាក់គ្នា នេះជារូបតូចៗទី៩ សូមមើល ហើយរូបទី៨ ព្រះអង្គទ្រង់បីមើល ថែរក្សាអ្នកជម្ងឺ ដោយព្រះអង្គផ្ទាល់ គឺបានន័យថា ព្រះអង្គមិនមែន ប្រកាន់និងរើសអើងទេ មិនមែន គង់នៅស្ងៀម ចាំតែឆាន់ ឬ ចាំតែសូត្រធម៌ នៅវត្តឬនៅកន្លែងបុណ្យទេ !!